اثر محلول پاشي ساليسيليك اسيد بر ميزان رنگيزه ها و فلورسانس كلروفيل ارقام كنجد تحت شرايط قطع آبياري

Effect of Foliar Application of Salicylic Acid on Chlorophyll Fluorescence and Pigment Amount of Sesame (Sesamum indicum) Varieties under Irrigated Conditions

به منظور بررسي اثر محلول پاشي ساليسيليك اسيد تحت شرايط قطع آبياري (بر اساس BBCH، مراحل فنولوژي گياهان) و اثر متقابل آنها بر غلظت كلروفيلa، b، كاراتنوييد و فلورسانس كلروفيل در ارقام كنجد (Sesamum indicum) آزمايشي در سال زراعي 91-90 در استان سمنان، شهرستان شاهرود، شهر بيارجمند انجام شـد. در اين طرح اثر 3 عامل مــورد بررسي قرار گرفت. فاكتور اصلي، قطع آبياري بر اساس BBCH (آبياري كامل به عنوان شاهد، BBCH 69 (زماني كه %90 گل هاي كنجد باز شده) و BBCH79 (زماني كه %90 نيام هاي كنجد به اندازه نهايي خود رسيده باشند) و ارقام كنجد (بومي، دشتستان 2 و داراب 1) و سطوح محلول پاشي با ساليسيليك اسيد (غلظت 0 (شاهد) و 6/0 ميلي مولار) به عنوان عوامل فرعي بودند. نتايج حاصل از تجزيه واريانس صفات نشان داد كه تنش قطع آبياري در پايانBBCH 69 و BBCH79 سبب اختلاف معني دار در ميزان كلروفيل a، كاراتنوييد و فلورسانس كلروفيل (F0, Fm, Fv, Fv/m) گرديد. همچنين، محلول پاشي سبب مشاهده اختلاف معني دار براي ميزان كلروفيل b و فلورسانس كلروفيل (Fm و Fv) شد. نتايج همچنين نشان داد كه بيشترين غلظت كلروفيل a و كارتنوييد در شرايط قطع آبياري درBBCH 69 به ترتيب به ميزان 629/0 و 265/0 ميلي گرم بر گرم وزن تر و بيشترين غلظت Fv/Fm در شرايط آبياري كامل به ميزان 656/0 به دست آمدند. بر اساس نتايج اين آزمايش بيشترين مقدار كلروفيل b مربوط به رقم داراب به ميزان 423/0 ميلي گرم بر گرم وزن تر و كمترين آن مربوط به رقم بومي به ميزان 364/0 ميلي گرم بر گرم وزن تر در شرايط آبياري كامل حاصل شد.

To study the effects of foliar applications of salicylic acid under cutting off irrigation at BBCH and phenological growth stages of plants and their interaction on chlorophyll a, b, carotenoid concentrations and chlorophyll fluorescence of sesame varieties (Sesamum indicum) a split factorial experiment based on a randomized complete block design with 3 replications was conducted at Shahrood (Semnan province of Iran) during growing season of 2011-2012. Main factor was three irrigation levels (full irrigation as control, cutting off irrigation at 69 BBCH (at 90% flowering stage), and cutting off irrigation at BBCH79 (at full growth of pods). Sub plots were three cultivars of sesame (Biarjomand native, Dashtestan 2, Darab 1) and two levels of the foliar applications salicylic acid (0, and 0.6 mM). The results of variance analysis showed that drought stress due to cutting of the irrigation at 90% flowering and full growth of pods reduced content of chlorophyll a, carotenoid and chlorophyll fluorescence significantly. Foliar application also reduced chlorophyll b and chlorophyll fluorescence (Fv, Fm) significantly. Experimental results indicated that highest concentrations of chlorophyll a and carotenoid 0.629 and 0.265 mg/g.Fw respectively produced by plants when irrigation was cutted off at BBCH 69 and the highest concentration of Fv/Fm (0.656) in control treatment. Based on the results obtained the maximum chlorophyll b content belonged to Darab (0.423 mg/g.Fw) and the lowest (0.364 mg/g.Fw) to Biarjomand native.