نقش تعامل فراشناخت؛ شاخص هاي پيشرفت تحصيلي: فراتحليل مطالعات پژوهشي زيربط در داخل كشور

The Impact of Metacognition on the Students’ Academic Achievement Indexes: A Meta-Analysis of Experimental and Correlational Research in Iran

در طول دو دهه اخير محققان زيادي در داخل كشور به بررسي رابطه راهبردهاي فراشناختي با شاخصه هاي پيشرفت تحصيلي در قالب تحقيقات آزمايشي و همبستگي پرداخته اند.بازنگري نتايج اين تحقيقات نشان مي دهد كه تمام يافته هاي آنها يكسان نبوده است. بنابراين لزوم استفاده از پژوهش فراتحليل جهت حل تناقض ها و ارايه نتيجه كلي در اين حوزه احساس مي شود. در همين راستا پژوهش حاضر با هدف تركيب نتايج كمّي حاصل از پژوهش هاي همبستگي و آزمايشي در مورد روابط(همزماني و علي) راهبردهاي فراشناختي با پيشرفت تحصيلي طراحي و اجرا شد. براي اين منظور از يافته هاي 56 پژوهش اين حوزه داخل كشور استفاده شد كه از اين مطالعات 114 اندازه اثر به دست آمد. مطالعاتي كه در اين پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند از دانشگاه ها و مراكز مختلف پژوهشي شامل دانشگاه هاي شهيد رجايي، شهيد بهشتي، تربيت معلم تهران، تهران، الزهرا(س)، علامه طباطبايي، تربيت مدرس، شهيد چمران اهواز، شيراز، اصفهان، تبريز و پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، مركز اسناد و اطلاعات مدارك علمي ايران و پايگاه هاي اطلاعاتي SID, noormags, magiran جمع آوري شدند و بعد از بررسي ملاك هاي ورود و خروج يافته هاي كمي پژوهش-هاي منتخب با نرم افزار CMA تحليل شدند. نتايج تركيبي نشان دادند كه راهبردهاي فراشناختيدر همه تحقيقات(همبستگي و آزمايشي) رابطه معناداري با پيشرفت تحصيلي فراگيران داشته است و اندازه اثر رابطه اين دو متغير طبق ملاك كوهن در تحقيقات آزمايشي زياد( ES=0.70) و در تحققات همبستگي متوسط(ES=0.44) ارزيابي شد. همچنين ديگر نتايج جانبي پژوهش نشان دادند كه از بين مولفه هاي راهبرد فراشناختي، مولفه برنامه ريزي بيشترين تاثير را بر پيشرفت تحصيلي دارد.

O ver the past two decades, many researchers have examined the relationship between metacognitive strategies and academic achievement variables through experimental and correlational studies. The reexamination of the result of these studies shows that their findings have not been the same. Thus, the necessity of using meta-analysis study to resolve discrepancies and present the overall result of all of them is needed. Therefore, this paper aims to combine the quantitative results achieved by correlational and experimental studies on the relationship between metacognitive strategies and academic achievement. Regarding this, the findings of 56 researches in this field within Iran was used by which the effect size of 114 was achieved. Studies that were used in this research have been collected from various universities, research centers and scientific databases. Using CMA software and after examining of the inclusion and exclusion criteria, the quantitative findings of selected studies were analyzed. The combined results showed that metacognitive strategies in all studies (correlational and experimental) had meaningful relationship with learners’ academic achievement and the size effect of the relationship of these two variables, according to Cohen’s criterion, in high experimental studies (ES=0.70) and in medium correlational studies (ES=0.44) was assessed. Also, other results of this study showed that among metacognitive strategies variable, planning variable has the most impact on academic achievement.