قالي، اثري بدون خالق ،بر عليه خالق

Carpet, an artwork without creature, an artwork against creature

اين نوشته بر اين است تا نشان دهد «قالي بافي» زن قالي باف را در چه سامانه و وضعيتي قرار ميدهد ،و منظور از «قالي بافي»نه بافتني تفنني( كه در اين زمين تحقيق و در دوره مورد نظر، نه رونقي داشته و نه اعتباري) بلكه «بافندگي»به عنوان يك حرفه با چشم انداز اقتصادي است،از اين رو سعي بر اين بوده تا با وارسي جز جز فرايند بافته شدن فرش مناسبات سلطه آميز و ناعادلانه به سطح آورده شده،مورد واكاوي قرار گيرد .فرش براي زن قالي باف بيشتر مايه رنج و درد است تا سوژه لذت ،لذتي كه از آفرينش و خلاقيت و... حاصل ميشود،فرش زندگي زن را تحت الشعاع قرار ميدهد و در نظام مرد سالار او را به كارگري پنهان با رنجي پوشيده تبديل ميكند رنجي كه سعي دارد خود را به قاعده بازي تبديل نموده و از اين رو خود را تطهير كرده و عادلانه جلوه دهد.،قالي براي قالي باف اصلا به منزله اثر هنري نيست چرا كه هيچ يك از لوازم اين نوع «بودن» را ندارد.لوازمي چون خلاقيت،آفرينندگي و لذت از آفرينش و از همه مهمتر آگاهي بافنده به خلق اين اثر به منزله يك «كار هنري». فرش تنها نزد مصرف كننده است كه به اثر هنري تبديل ميشود اثري كه براي اعتبار احتياجي به بافنده(خالق) و تاريخ خود ندارد اثري« بدون تاريخ و بدون خالق».

This paper aims to show “carpet weaving” puts carpet weaver woman in which situation and position. And by “carpet weaving”, I do not mean a hobby (which in neither common, nor important in this field and time period), but a profession with economic prospects. So I have tried to analyze unequal and suppressive relations involved in weaving carpets. Carpet is a source of pain and agony for carpet weaver woman, not a source of joy, the joy which comes from creation and creativity. In patriarchal system, carpets shape women life and make them a hidden worker with a latent pain. This pain is trying to make itself the rule of the game and in this way make it pure and equalitarian. Carpet is not an artwork for carpet weaver, because it does not have any of the tools to be this kind of work. Tools like creativity, creation and joy of creation and more than that, consciousness of the weaver about creating an “artwork”.