شكاف جنسيتي دستمزد در مناطق شهري ايران

Gender Wage Gap in Iran: Urban Areas

طي چند دهه اخير، نقش زنان در بازار كار بسيار تغيير كرده و در اكثر كشورها، سطح تحصيلات زنان و مشاركت آنها در بازار كار رو به رشد بوده است. با اين حال، هنوز در برخي از كشورها زنان دستمزد كمتري نسبت به مردان با ويژگيهاي يكسان دريافت مي كنند. اين پديده كه در ادبيات بازار كار شكاف جنسيتي دستمزد نام دارد، زماني در بازار كار ظاهر مي شود كه نيروي كار زن و مرد، با بهره وري نهايي يكسان، دستمزد متفاوتي دريافت كنند. هدف اين پژوهش بررسي شكاف جنسيتي دستمزد و ارايه برآوردي كمي از ميزان آن در بازار كار ايران است. در اين راستا، با استفاده از داده هاي هزينه و درآمد خانوار در سالهاي 84 تا 90، معادله دستمزد مينسر براي خانوار هاي شهري به تفكيك مردان و زنان برآورد شده است. سپس با استفاده از روش تجزيه ميانگين دستمزد اوآكساكا، بخشي از تفاوت دستمزد بين زنان و مردان كه توسط سرمايه انساني آنها قابل توضيح نيست و به عنوان شاخصي از تبعيض جنسيتي دستمزد در بازار كار بكار مي رود، محاسبه مي شود. نتايج اين پژوهش كه براي اولين بار به بررسي تبعيض جنسيتي دستمزد در بازار كار ايران پرداخته است، نشان مي دهد كه اين پديده در بازار كار ايران، به طور كلي، وجود دارد و ميزان آن در مشاغلي كه متقاضي سرمايه انساني كمتري هستند قابل توجه بوده ولي با افزايش سطح تخصص شغلي ناچيز مي گردد. همچنين ميزان تبعيض جنسيتي در سالهاي مورد بررسي در بخش خصوصي بسيار بيشتر از بخش دولتي است.

In the recent years, females’ literacy rate has experienced a drastic improvement in Iran; accordingly a remarkable increase in their participation rate is reasonably expected. Education is considered as one of driving forces of females’ presence in the labor market; however they are likely to be paid less than men in some occupations or activities. This phenomenon is called gender wage gap in the labor market literature. This wage gap occurs when a worker is paid less than her counterpart with the same level of marginal product. This study provides quantitative estimates of the gender gap in the labor market of Iran. To this end, using data on household income and expenditure, from 2005 through 2011, and applying the Oaxaca (1973) and Blinder (1973) wage decomposition, the wage differential between men and women that cannot be explained by human capital characteristics, is estimated as an indicator of gender wage discrimination. The results reveal the existense of the gender wage discrimination in the labor market of Iran, but its magnitude in professional job groups is less than low skilled jobs. Furthermore, the wage differentials in the private sector are much higher than the public sector.