تهيه گرده‎افشان ديپلوييد مقاوم به بيماري سفيدك سطحي چغندرقند

Development of diploid pollinator for resistance to powdery mildew disease in sugar beet

به منظورتهيه والد گرده‎افشان مقاوم به سفيدك سطحي از جمعيت نسبتاً مقاوم 14442 استفاده گرديد. از اين جمعيت در سال اول تعداد 50 بوته مقاوم در مزرعه براساس شاخص مقاومت، گزينش شده و سپس بذر هاف سيب (برادر خواهر ناتني) تهيه گرديد. از بين 50 بوته مقاوم تنها 39 بوته بذر كافي توليد كردند. بذور برداشت شده از اين 39 بوته هاف‎سيب در شش تكرار يك خطي كشت شده و مجدداً براي بيماري ارزيابي شدند. از بين 39 هاف‎سيب مورد ارزيابي، تعداد سه هاف‎سيب (H.S13، H.S24 و H.S35) كه آلودگي كمتري (شاخص آلودگي كمتر از عدد 5/2 را نشان دادند) نسبت به بقيه داشتند انتخاب شدند. از هر فاميل گزينش شده فوق تعداد 50 بوته انتخاب و در چادرهاي ايزوله كشت شد تا بذر هاف‎سيب جديد توليد شود. اين بذور كه جمعاً تعداد 88 فاميل جديد بوجود آوردند، هاف‎سيب جديد ناميده شدند. بذر 88 هاف‎سيب جديد در شش تكرار يك خطي كشت و مجدداً براي بيماري ارزيابي شدند. از بين هاف‎سيب‎هاي جديد، هاف‎سيب شماره 5 ، 17 و22 از نظر مقاومت به بيماري برتر از سايرين بودند. از هر هاف‎سيب جديد تعداد 35 ريشه و جمعاً تعداد 105 ريشه براي توليد s1 انتخاب شدند. هريك از 105 ريشه انتخابي به چهار قسمت تقسيم (كلون) و در زير يك قفس ايزوله كشت شدند تا بذر S1 به‎دست آيد. با توجه به مشكلات تهيه بذر S1 در زير قفس‎ ايزوله از بين 105 ريشه گزينش شده تنها تعداد 13 ريشه قادر به توليد بذر كافي با قوه ناميه مناسب گرديدند. بنابراين تعداد 13 بذر خودگشن يا S1 با مقاومت بسيار خوب نسبت به بيماري سفيدك سطحي به‎دست آمد. بذور خودگشن شده يا S1 (ژرم‎پلاسم جديد) مجدداً براي مقاومت به بيماري سفيدك سطحي آزمون شدند. نتايج نشان داد كه در هر نسل گزينش مقاومت نسبت به بيماري افزايش يافت و پاسخ به گزينش مثبت بود، به طوري كه كمترين ميزان آلودگي (9/12 درصد) در بوته‎هاي s1 مشاهده شد. جمعيت s1ها نسبت به جمعيت اوليه 14442 به ميزان 6/72 درصد پيشرفت سلكسيون نشان داد. با توجه به مقاومت خوب بوته‎هاي s1 مي‎توان از آن‎ها به عنوان گرده‎افشان براي توليد رقم مقاوم به بيماري سفيدك سطحي استفاده نمود.

For development of parental pollinators of sugar beet resistant to powdery mildew disease, a rather resistant 14442 population was used. Based on the resistance index, 50 resistant plants were selected to produce half sib families (H.S.F). After open pollinating between these 50 plants, seeds of H.S.F were harvesed. Among these 50 plants, 39 plants produced enough seed. This H.S.F were planted in one raw plot with six replications and evaluated for disease resistance in the next year. Three H.S.Fs (H.S.F13, H.S.F24 and H.S.F35) with high level of resistance were selected. These three families were expressed to selection 150 roots were selected to produce next half sib families. Among these 150 families, 88 roots produced enough seed. In the next cycle, 88 new H.S.F were evaluated for disease resistance and three H.S.Fs (H.S.F5, H.S.F17 and H.S.F22) with high level of resistance were selected. From each H.S.F, 35 roots were selected to produce S1 lines. In the cage, among 105 roots, only 13 plants produced enough seed. 13 S1 were evaluated again for disease resistance in the next year. Low level of infection (12.9 %) was observed in the S1 lines. Therefore, selection in the 14442 population for powdery mildew resistance was very effective, and the plants selected in this method showed 72.6 % selection progress. Because of the high resistance of the S1 lines, they could be used to develop powdery mildew resistancte varieties.