بررسي سرواپيدميولوژي ليشمانيوز احشايي در سگ‌هاي گله شهرستان جهرم، استان فارس

Seroepidemiological survey of canine visceral Leishmaniasis in Jahrom city, Fars province

ليشمانيا اينفانتوم عامل ليشمانيوز احشايي (كالا آزار) در نقاط مختلف ايران است. بيماري در استان‌هاي فارس، اردبيل، آذربايجان شرقي و بوشهر به صورت اندميك و در بقيه نقاط ايران به شكل تك‌گير (اسپوراديك) وجود دارد. مخزن اصلي بيماري كالا آزار سگ و سگ‌سانان وحشي مي‌باشند. اين مطالعه بمنظور مشخص نمودن ميزان عفونت احشايي ليشمانيايي در سگ‌هاي گله در شهرستان جهرم در تابستان 1383 انجام پذيرفت. مطالعه به شكل توصيفي واز نوع مقطعي بوده و نمونه‌هاي خون از 431 قلاده سگ گله به شكل تصادفي از 106 مكان مختلف به صورت تصادفي جمع‌آوري گرديدند. تمامي نمونه‌ها به روش آگلوتيناسيون مستقيم مورد آزمايش قرار گرفتند. از 431 نمونه خون جمع‌آوري شده، در 33 نمونه (6/7%) آنتي‌بادي بر عليه ليشمالنيا اينفانتوم با عيارهاي1:40 و به بالا ديده شد (در 5 قلاده عيار 1:40 و در 20 قلاده عيار 1:80 و در 8 قلاده عيار 1:160 و به بالا). تنها در يك قلاده سگ با تيتر سرمي 1:20480 ضايعات پوستي به همراه لاغري و ضعف مفرط ديده شد. در 10 قلاده سگ تنها ضعف و لاغري مفرط و در مابقي سگ‌ها علامت خاصي ديده نشد. توزيع آلودگي در بخش‌هاي مختلف شهرستان جهرم به جز در منطقه غربي كه در حدود 30% بود، از 5% تا 10% متغير بود. ارتباط معني‌داري ميان سن و جنس با سگ‌هاي آلوده يافت نگرديد. در مقايسه با مطالعات قبلي كه در منطقه صورت گرفته بود مشخص گرديد كه ميزان عفونت احشايي ليشمانيايي در سگ‌هاي منطقه نسبت به 10 سال گذشته كاهش پيدا كرده است.

Leishmania infantum is the principal agent of visceral leishmaniasis (Kala-azar) in all areas of Iran. The disease is endemic in Fars, Ardabil, East Azerbaijan and Bushehr provinces and is sporadic in other parts of Iran. The main animal reservoir host of kala-azar is the canidae, particularly domestic dog. To determine visceral leishmaniasis in shepherd dogs in Jahrom, south area of Fars province, a total of 431 sera were collected randomly. The study was descriptive and cross-sectional. Sera were collected from 106 different points of Jahrom district during summer 2004. All sera were tested by direct agglutination test (DAT) .The results showed that 33 out of 431 (7.6%) of collected sera were positive with titres of 1:40 and above ( Titres of 5 dogs out of 33 were 1:40 and 20 dogs out of 33 were 1:80 and the rest were 1:160 and above). Only in one dog with a titre of 1:20480, skin lesions, weakness and cachexia were found. In 10 dogs, only cachexia and weakness were seen and in others there were no signs on infection. The distribution of infection in various regions of Jahrom district except western region (30%) ranged between 5% to 10%. No significant relationship was found between gender and age with infected dogs. The results are similar to other studies carried out by other researchers, and showed that canine visceral leishmaniasis in Jahrom has decreased during the last 10 years.