نور در فلسفه سهروردي

Light in Suhrawardi’s Philosophy

حكمت اشراق، حكمتي ذوقي و عرفاني است كه سهروردي آن را به طور روش‌مند در آثار خود مطرح كرده است. شيخ اشراق خود را همچون نقطه كانوني مي‌دانسته كه دو ميراث حكمي ـ كه از شاخه واحد نخستين (هرمس) پيدا شده بود ـ دوباره در آن به هم رسيده و يكي شده است. اصول روش او در كتاب «حكمه ا?شراق» به اين ترتيب است كه طي سه مرحله فيلسوف به اشراق نايل مي‌گردد؛ در مرحله اول او بايد از اين جهان دست بشويد؛ سپس در مرحله بعدي به مشاهده نور الهي نايل مي‌گردد (تجربيات معين)؛ و در مرحله پاياني علم نامحدود و مجرد يعني علم اشراق براي او حاصل مي‌شود. به نظر او تمام مراتب هستي و درجات معرفت جز تطورات نور است. سهروردي مكتب فلسفي خود را بر اساس نور و ظهور استوار كرده و معتقد است نور چيزي جز ظهور نيست و ظهور نيز چيزي جز واقعيت نور نيست. مفهوم نور يك مفهوم بديهي عقلي است؛ نور ظاهر بالذات و مظهر للغير است. به نظر وي حيات نيز ظهور و نورانيت است، يعني چيزي كه نزد خود ظاهر و عالم به ذات خود باشد؛ حيّ موجود درّاك فعّال است و از اين رو، نور، ذاتاً مدرك خويش و فيّاض و فعّال است. هر چيزي در جهان يا نور است يا ظلمت و هر يك از اين دو، به دو گونه جوهر و عرض هستند. نور بر دو قسم است؛ نور مجرد و نور عارض، كه هر يك اقسام و انواعي دارد. ظلمت ـ آنچه حقيقتش نور نيست ـ نيز بر دو گونه است؛ جوهر غاسق و هييت ظلماني. او تقسيم بندي ديگري از موجودات ارايه مي‌كند كه بر اساس درجه آگاهي است.

Illuminationist philosophy or Oriental wisdom is a kind of theosophical philosophy that Suhrawardi describes methodically in his work. Shaikh al-Ishraq saw him as a focal point of wisdom, that two branches of legal heritage (Hermes) was found to have reached that point again. Principles in his book "Hikmat-iishr?q" are three-steps in which a philosopher achieves enlightenment. In the first step, he must avoid from the world, the second step is to see the divine light path (specific experience), and in the final one, he attained the illumination for his unlimited knowledge. At this level he seems to know the degrees of all levels of existence and evolution of light. This Light always considered by religions including Judaism, Christianity and Islam that mysticism, is also presented. Islamic philosophy of Farabi, Ibn Sina and Ghazali have more than others due to light, but none so much that Suhrawardi did mean to do any of these ideas. So knowledge among all ranks and degrees of existence is the light of evolution. Light concept is a logical axiom, light consistency and appearance is represented others.