بازخورد در آموزش باليني: بسط مفهوم، موانع و راه‌كارها

Feedback in Clinical Education: Concept, Barriers, and Strategies

مقدمه: بازخورد همانند آينه‌اي است كه فرد عملكرد خود را در آن مشاهده مي‌نمايد و يك جز مهم در آموزش پزشكي محسوب مي‌گردد، ليكن يكي از نقاط مغفول مانده و نيازمند توجه در آموزش پزشكي محسوب مي‌گردد. آشنايي با راه‌كارها و روش‌هاي بهبود بازخورد در بالين براي اساتيد پزشكي يك ضرورت است. هدف اين مقاله بررسي و بسط مفهوم بازخورد، بررسي عوامل موثر بر آن، مدل‌ها و راه‌كارهاي منتشر شده در متون علمي و پژوهشي در اين زمينه است. روش‌ها: در اين مطالعه با استفاده از كلمات كليدي بازخورد به همراه آموزش، باليني و پزشكي، كليه مقالاتي كه در زمينه بازخورد در آموزش بود، مورد جستجو قرار گرفت. براي جستجوي مقالات از طريق پايگاه‌هاي مقالات Magiran, SID , Irandoc، ERIC و موتور جستجوي گوگل اسكالر(Google Scholar) اقدام گرديد. سپس تنها مقالاتي كه به صورت تمام متن از اين پايگاه‌ها قابل دستيابي بود مورد استفاده قرار گرفت. مقالات فارسي زبان از سال 1380 به بعد و در مقالات لاتين سال 2000 مبنا قرار داده شد. بعد از جستجوي پايگاه‌ها در مجموع 83 مقاله به دست آمد. تمام مقالات مورد مطالعه قرار گرفت. تعداد 33 مقاله به دليل عدم ارتباط با موضوع كنار گذاشته شد و در نهايت 50 مقاله مناسب تشخيص داده شد و مورد تحليل قرار گرفت. نتايج: در مقالات تعاريف متعددي از بازخورد وجود دارد، يكي از علل عدم توافق اساتيد و فراگيران بر مفهوم بازخورد، وجود برداشت‌هاي متفاوت از اين مفهوم است. عوامل بسياري بر بازخورد و تاثير آن بر عملكرد فراگير وجود دارد. مهم‌ترين عامل در اين زمينه خود فراگيران هستند. چون فراگيران در دريافت بازخورد فعالانه عمل مي‌كنند. در زمينه بهبود شيوه‌هاي ارايه بازخورد، مدل‌هاي متعددي معرفي شده‌است. نقطه مشترك تمامي آنها استفاده از مدل ساندويچ بازخورد و خود ارزيابي فراگير از عملكرد خود است. همچنين اخيراً به استفاده از كارت بازخورد در جهت عيني نمودن بازخوردهاي ارايه شده توجه زيادي شده‌است. از فراگيران هم در زمان بازخورد انتظاراتي وجود دارد كه بايد از ان آگاه باشند. نتيجه‌گيري: بازخورد از اهميت بالايي در آموزش و كمك به يادگيري برخوردار است. شناخت عوامل موثر بر بازخورد براي اساتيد پزشكي ضروري است. اگرچه در متون راه‌كارها، مدل‌ها و پيشنهادات متعددي براي كمك به اساتيد وجود دارد، ولي از آنجا كه تاثيرات بازخورد وابسته به زمينه است لازم است اثر بخشي اين شيوه‌ها بر پيامدهاي يادگيري در آموزش باليني مورد تحقيق قرار گيرد.

Introduction: Feedback acts like a mirror in which the learner can observe the reflection of his/her performance. It is an important factor in medical education as well; but one of the most neglected ones. Understanding the mechanisms and methods of feedback in clinical practice is necessary. The aim of this study is to investigate and develop the concept of feedback and factors affecting it as well as introducing models and strategies proposed in this regard. Methods: Using keywords of feedback, education, clinical, and medicine, papers addressing feedback in medical education were searched. Databases such as ERIC, Magiran, SID, Irandoc, and Google Scholar search engine were used for searching. A total of 83 Farsi articles published after 2001 and English papers published during 2000-2013 were retrieved. Thirty three were excluded due to subject divergence and finally 50 articles were included, studied, and then analyzed. Results: A variety of definitions were found for the concept of feedback. One of the reasons for lack of conscensus on its definition is due to different perceptions of experts and learners. There are several factors affecting feedback and its effect on learners’ performance. The most one are learners themselves due to their vigorous recital for receiving feedback. More than a few models are represented on the ways of giving feedback and their common position is feedback sandwich and learners’ self-evaluation. Recently a model of feedback-card is also represented to objectify given feedbacks. There are expectations from learners that should be considered by them. Conclusion: Feedback is very important in education and learning. Identification of factors influencing feedback is necessary for medical faculties. Papers introduced some approaches, models and various proposals to aid teachers. Feedback is context-dependent concept and effectiveness of these approaches and models must be examined in specific context.