ارزيابي مقاومت برخي پايه هاي مركبات به نماتد مركبات (Tylenchulus semipenetrans) در استان فارس

to the citrus nematode, Tylenchulus semipenetrans, in Fars province, Iran Evaluatoin of the resistance of some citrus rootstocks

نماتد مركبات از جمله نماتدهاي مهم است كه به طور وسيعي در باغ هاي مركبات دنيا گسترش داشته و باعث زوال تدريجي درختان و تقليل محصول مي شود. با توجه به اين كه يكي از بهترين روش-هاي كنترل اين نماتد، استفاده از ارقام مقاوم است، مقاومت هجده پايه مختلف مركبات شامل مينه اولا، نارنج، ليموشيرين، ليمواهوازي، ته بشقابي، كمكوات، ترنج، اترج، ليموي ليسبون، تايوانيكا، ولكامريانا، يوركا، ليموترش، بتابي، راف لمون، ماكروفيلا، سيتروملو و پونسيروس در شرايط گلدان و باغ آلوده نسبت به نماتد مركبات ارزيابي شد. در آزمايش هاي گلداني نهال هاي سه ماهه اين پايه ها در گلدان-هايي با جمعيت 40 عدد لارو سن دوم نماتد در هر سانتيمتر مكعب خاك كاشته و بعد از گذشت شش ماه ميزان آلودگي ريشه ها بررسي شد. در شرايط باغ نهال هاي پنج ماهه اين پايه ها در فاصله بين درختان پرتقال 25 ساله آلوده به نماتد مركبات كاشته شدند. هر تيمار شامل شش نهال بود كه تعداد سه نهال از هر تيمار چهار ماه و نيم بعد از كاشت و سه نهال ديگر پانزده ماه بعد از كاشت از نظر ميزان آلودگي ريشه ها به نماتد بررسي شدند. نتايج هر دو آزمايش نشان داد كه پونسيروس، سيتروملو و نارنج با كمترين ميزان جمعيت نماتد ماده بالغ در ريشه اختلاف آماري معني داري با ساير تيمارها دارند.

The citrus nematode, Tylenchulus semipenetrans, is widely distributed in the citrus orchards of Fars province, Iran. The nematode causes slow decline and serious crop losses. Host resistance is the most effective method for controlling the disease. Seedlings of some rootstocks including Minneola (C. paradise × C. reticulata), Citrus ourantium, C. lmettioides, C. aurantifolia var. Ahvazi (a natural hybrid), C. maxima, Fortunella margarita, C. medica, C. medica var. Otroj, C. lemonia var. Lisbon, C. taivanica, C. volkameriana, C. lemonia var. Eureka, C. aurantifolia, C. grandis, C. lemonia var. Rough Lemon, C. macrophylla (Alemow), Poncirus trifoliata, Swingle Citromelo(C. paradise × P. trifoliata) were evaluated for their resistance to the citrus nematode. The seedlings were planted in the pots and citrus orchard. In case of pot experiments, the three months old rootstock seedlings were transplanted to the pots with 40 J2/g of soil. The roots of seedlings were scored for nematode infestation after six months. For orchard experiments, the five months old rootstock seedlings were transplanted to naturally infested soil in a citrus orchard with 25 J2/g of soil. The roots of these seedlings were evaluated for nematode infestation 4.5 and 15 months after transplanting. The susceptibility of rootstocks to citrus nematode was evaluated on the base of the number of penetrated females per gram of feeder roots. In both experiments P. trifoliata, Swingle citromelo and Citrus ourantium were resistant to citrus nematode, whereas the other rootstocks supported a high population of the nematode.