تحول در مفهوم تقصير پزشكي و مصاديق آن در نظام حقوقي فرانسه

Development in the Concept of Medical Malpractice and its Instances in the French Legal System

سير تحولات مسووليت پزشكي در حقوق فرانسه از ابتداي قرن حاضر تاكنون از جهات مختلف مورد توجه قرار گرفته است. مبناي اساسي تحولات ياد شده را بايد در نهضت‌هاي اجتماعي شكل گرفته در ابتداي قرن گذشته جستجو كرد. نقطه مشترك مكاتب فلسفي مربوطه حمايت از حقوق فردي است كه بارزترين آنها حقوق مصرف‌كننده مي‌باشد. نظريه حمايت از مصرف‌كننده به عنوان طرف ضعيف قرارداد، در قرن گذشته مطرح، پذيرفته و نهادينه شده است. اين نظريه در ابتداي قرن حاضر عموميت يافته و امروزه به شكل قاعده كلي حقوقي درآمده است. بر همين اساس در اكثر نظام‌هاي حقوقي، سعي شده تا با تبعيت از اين تفكر، در جهت ايجاد تعادل ميان رابطه مصرف‌كنندگان و حرفه‌اي‌ها، گام‌هايي برداشته شود. رابطه بين بيمار و پزشك نيز از اين قاعده كلي مستثني نيست. به همين جهت در نظام حقوقي فرانسه، رويه قضايي پيشگام در حوزه مسووليت پزشكي، با الهام از اين تفكر، تحولاتي را ايجاد نموده است كه مورد توجه قانون‌گذاران فرانسوي قرار گرفته است. سيري در قوانين و مقررات دو دهه اخير گوياي اين واقعيت است كه مبناي اصلي اصلاحات دراين حوزه، نهادينه كردن قواعد و اصول بنيادين حقوق مصرف در حقوق پزشكي است. قانون 4 مارس 2002 تحت عنوان «قانون مربوط به حقوق بيماران و كيفيت نظام سلامت» شاهدي گويا بر اين ادعا مي‌باشد. نويسنده سعي دارد با مطالعه تحولات ياد شده، كه بر اساس نگرش حمايت‌گرانه از مصرف‌كنندگان خدمات درماني و پزشكي شكل گرفته، موجبات استفاده از دستاوردهاي آن را در حقوق ايران فراهم آورد.

The course of the medical liability developments in the French law since the beginning of the present century up to now has been noticed in different respects. The fundamental basis of the mentioned developments should be sought in the social movements shaped at the outset of past century. The joint point of the related philosophical schools is the protection of the individual rights the most obvious of which are the consumer rights. The theory for the protection of consumers as the weak parties of the contracts has been raised, adopted and institutionalized in the past century. This theory has prevailed in the beginning of the present century and today has taken the form of a general legal rule. Therefore, following this thought, it has been tried in most legal systems to take steps in respect of creating a balance in relations between the consumers and the professionals. The relations between the patients and the physicians are not an exception to this general rule. For this reason, being inspired by this thought, the leading case law in the area of the medical liability has created developments in the French legal system that have been noticed by the French legislators. A review of the laws and regulations of the recent two decades states the fact that the institutionalization of the fundamental rules and principles of the consumer rights within the medical law is the main basis of the reformations. The Act of March 4th 2002 under the title of “Act on the Patient’s Rights and the Quality of the Health System” is an obvious evidence for this claim. The author, by studying the mentioned developments shaped based on the attitude protecting the consumers of medical and treatment services seeks to bring about the grounds for the use of their achievements in the Iranian Law.