بررسي اثر سولفات روي خوراكي در پيشگيري از تغييرات خوني ناشي از شيمي درماني

Studing preventive effect of oral zinc sulphate on hematologic changes induced by chemotherapy

زمينه: سركوب مغز استخوان از عوارض تهديدكننده حيات، ناشي از شيمي درماني است كه متعاقب ايجاد نوتروپني يا لكوپني، موجب نياز به بستري يا استفاده از آنتي‌بيوتيك‌ها در بيماران مي‌گردد. در چندين بررسي از مكمل روي در كنار شيمي درماني براي كاهش عوارض درمان سرطان استفاده شده و نتايج نشان دهنده كاهش عود موضعي و متاستاز و افزايش ميزان بقا بوده است. بنابراين پژوهش كنوني جهت بررسي اثر سولفات روي خوراكي در پيشگيري از تغييرات خوني ناشي از شيمي درماني طراحي شده است. مواد و روش‌ها: اين تحقيق يك كارآزمايي باليني دوسوكور بود، كه 50 بيمار بزرگسال تحت شيمي درماني در طي سال‌هاي 88-87 وارد مطالعه شدند. بيماران به‌صورت تصادفي به دو گروه 25 تايي سولفات روي يا دارونما تقسيم شدند. بيماران گروه مورد همزمان با شروع شيمي درماني روزانه 3 عدد كپسول سولفات روي 220 ميلي‌گرمي (ساخت شركت الحاوي) را تا پايان دوره شيمي درماني دريافت مي‌كردند. گروه كنترل نيز همزمان با شروع شيمي درماني روزانه 3 عدد كپسول حاوي دارونما كه از لحاظ شكل، طعم و رنگ مشابه دارو بود و توسط شركت سازنده داروي سولفات روي تهيه شده بود را تا پايان دوره شيمي درماني دريافت كردند. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS ويرايش 17 و آزمون تي مستقل مورد بررسي قرار گرفت. يافته‌ها: در اين مطالعه بين دو گروه مورد و شاهد از نظر تعداد گلبول‌هاي سفيد (7/0=P value)، گلبول‌هاي قرمز (4/0=P value) و ميزان هموگلوبين (9/0=P value) پس از مداخله تفاوت آماري معني‌داري مشاهده نشد (CI= 95 درصد). نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج اين مطالعه استفاده از سولفات روي خوراكي نمي‌تواند از تغييرات خوني ناشي از شيمي درماني جلوگيري كند.

Background: Bone marrow suppression as a serious complication of chemotherapy induces leucopenia or neutropenia that results to hospitalization and antibiotic therapy. Several studies used zinc supplement for reduction of chemotherapy side effects’, these studies showed that zinc can prevent metastasis, local recurrence and increases survival rate, so this study conducted to evaluate preventive effect of oral zinc sulphate on hematologic changes induced by chemotherapy. Material and Methods: This double blind randomized controlled trial enrolled 50 adult patients who were under chemotherapy during 2008-2009. Subjects were randomly divided into two groups. By the beginning of chemotherapy, the patients in each group received three 220 mg zinc sulphate capsules daily (Alhavi Co.) or placebo capsules provided by zinc sulphate manufacturing company, which were similar in shape, taste and color to zinc sulphate capsules. This diet followed up to end of study. Then data was analyzed by SPSS17 software using independent sample T-test. Results: There was no statistically significance between white blood cell count (p=0.7), red blood cells count (p=0.4) and hemoglobin (p=0.9) in zinc sulphate and placebo groups (CI=95%). Conclusion: It can be concluded that zinc sulphate cannot prevent hematologic changes induced by chemotherapy.