تاثير تلقيح بذر با ريزوبيوم و مصرف كود نيتروژن بر عملكرد و خصوصيات زراعي سويا در شرايط اردبيل

The Effects of Seed Inoculation with Rhizobium and Nitrogen Application on Yield and some Agronomic Characterstics of Soybean (Glycine max L.) under Ardabil Condition

به منظور بررسي تاثير تلقيح بذر سويا با ريزوبيوم جاپونيكوم (Rhizobium japanicum ) و كاربرد كود نيتروژن بر عملكرد و خصوصيات زراعي سويا، آزمايشي در سال 90-1389 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد اردبيل به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار به اجرا در آمد. تيمارهاي آزمايش شامل سطوح مختلف نيتروژن (صفر،30،60 و90 كيلوگرم اوره در هكتار) در كرت هاي اصلي و دو سطح تلقيح و عدم تلقيح با باكتري رايزوبيوم جاپونيكوم (Rhizobium japanicum ) در كرت هاي فرعي بودند. بررسي شاخص هاي رشدي نشان داد كه حداكثر مقادير بيوماس كل (4/435 گرم در متر مربع)، ميزان رشد محصول (75/6 گرم بر متر مربع)، سرعت رشد نسبي (1003/0 گرم برگرم در روز) از تركيب تيماري كاربرد 90 كيلوگرم اوره در هكتار در حالت تلقيح بذر با باكتري رايزوبيوم و پايين ترين ميزان اين شاخص ها از تركيب تيماري عدم مصرف كود نيتروژن و عدم تلقيح بدست آمد. بالاترين ارتفاع بوته، تعداد نيام در بوته، وزن صد دانه و عملكرد در واحد سطح در بالاترين سطح كودي به كار گرفته شده (90 كيلوگرم اوره در هكتار) به همراه تلقيح با باكتري رايزوبيوم حاصل گرديد. تلقيح با باكتري رايزوبيوم سبب افزايش در تعداد و وزن خشك گره در بوته ها شد. با افزايش مصرف نيتروژن تا 60 كيلوگرم اوره در هكتار به همراه تلقيح بذر با باكتري، تعداد و وزن خشك گره در هر بوته به طور معني داري افزايش يافت و كمترين آن در حالت عدم تلقيح بذر با باكتري و عدم مصرف كود برآورد گرديد. به نظر مي رسد كه به منظور افزايش عملكرد دانه در شرايط اقليمي اردبيل مي توان پيشنهاد نمود كه 60 كيلوگرم اوره در هكتار به همراه تلقيح بذر با باكتري به كار برده شود.

In order to study the effects of seed inoculation with rhizobium and nitrogen application on yield and some agronomic characterstics of soybean (Glycine max L.), a spilt plot experiment based on randomized complete block design with three replications was conducted in 2011 at the research farm of the Islamic Azad University, Ardabil Branch. Factors were inorganic nitrogen fertilizer urea at four levels (0, 30, 60 and 90 kg urea/ha) in the main plot and two levels of inoculation with Rhizobium japanicum bacteria (with and without inoculation) assigned to the sub plots. Study the growth indices showed that the maximum total dry matter (435.4 gr/m2 ), crop growth rate (6.75 gr/m2.day) and relative growth rate (0.1003 gr/gr.day) were obtained from compound of treatments high levels of urea application × inoculation with rhizobium while, the minimum values of these indices recorded in without nitrogen application×non inoculation with rhizobium. The highest plant height, number of pod per plant and grain yield were obtained from the highest level of nitrogen fertilizer (90 kg/ha urea) and seed inoculation with rhizobium. Number and dry weight of nodules per plant increased significantly with increasing nitrogen application till 60 kg/ha in seed inoculation with rhizobium. The lowest values of these traits recorded in non application of urea×non inoculation with rhizobium. Inoculation with rhizobium bacteria increased the number and dry weight of nodules per plant. Thus, it can be suggested that in order to increasing of grain yield, seed can be inoculated with rhizobium bacteria × application of 60 kg urea/ha in conditions of Ardabil region