مقايسه اثرات موكوليتيك گل ختمي ((Alcea sulphurea و برم هگزين بر تغييرات سيستم موكوسيلياري ناي مرغ

Comparative Effects of Alcea sulphurea and Bromhexine HCL on Mucociliary System of Chicken Trachea

مقدمه: گياه ختمي (Alcea sulphurea)از جمله گياهاني است كه با اثرات دارويي متنوع به ويژه اثر بر سيستم موكوسيلياري از ديرباز به عنوان داروي رقيق‎كننده و خلط‎آور شناخته شده است. هدف: مطالعه حاضر به بررسي مقايسه اثرات موكوليتيك گياه ختمي با داروي رايج برم هگزين، با توجه به تغييرات استريولوژيك سيستم موكوسيلياري ناي مرغ مي‌‎پردازد. روش بررسي: 30 مرغ نژاد لگهورن (Leghorn) به‌ طور تصادفي در پنج گروه شش تايي تقسيم شدند. گروه اول شاهد و گروه‌هاي ديگر به ‌مدت 12 روز به‌ ترتيب برم هگزين خوراكي، سرم نمكي نبولايز، ختمي خوراكي و ختمي نبولايز (به صورت بخور از طريق ماسك) دريافت كردند. در روز 12 مرغ‎ها كشته و ناي آنها جدا شد و پس از تهيه نمونه بافتي و رنگ‌آميزي به روش رنگ‎آميزي اختصاصي (PAS)، تعداد و اندازه غدد موكوسي و مژك‌ها با استفاده از نرم‌افزار Image tools III شمارش و اندازه‌گيري شد. نتايج: تعداد و اندازه غدد موكوسي و اندازه مژك‌ها در گروه ختمي نبولايز به‌ طور معني‌داري بيشتر از گروه‌هاي شاهد، برم هگزين و سرم نمكي نبولاير بود. در گروه ختمي خوراكي نيز اين تعداد بيشتر از سه گروه ديگر بوده، ولي اين تفاوت از نظر آماري معني‌دار نبود. نتيجه‎گيري: با توجه به اثرات موكوليتيك بيشتر عصاره گل ختمي نبولايز نسبت به برم هگزين و از طرفي عوارض جانبي داروهاي موكوليتيك، استفاده از آن در بيماري‌هاي عفوني تنفسي جهت خلط‌آوري پيشنهاد مي‌شود.

Background: Alcea sulphurea (A.S) with various drug effects, especially on mucociliary system as dilutor drug and sputum collection is known. Objective: This study examined the comparative effects of A.S and Bromhexine HCL (B.H) on mucociliary system chicken trachea. Methods: In this experimental study 30 Leghorn chickens were randomly divided into five groups of six. One group was considered as Control and the other four groups during 12 days received oral B.H, oral A.S extract, nebulas normal saline and Nebulized A.S extract respectively. After 12 days the chicks were killed and the biopsy samples from the middle tracheal were taken for histopathology study using PAS methods under Light microscopy. Finally Image tools III Software were used for counting of size and number of mucous glands and cilia. Results: Results of the analysis of data showed a significant increase of number and the size of mucous glands, also the size of cilia in Nebulized A.S group in comparison to Control group, oral B.H, normal saline .The oral A.S extract group showed the increase in numbers and sizes of cilia and mucous glands but they weren’t significant. Conclusion: According to more mucolytic effects of A.S extract than Bromhexine HCL and side effects for drugs mucolytic is recommended to be used that respiratory and inflammatory diseases of the A.S extract.