اثر غلظت هاي مختلف نفتالين اسيد استيك و كينتين بر ريزازديادي گياه زينتي شب بو (Matthiola incana)

The effect of different concentrations of NAA and KIN on micropropagation of Matthiola incana

يكي از گسترده ترين فنون كشت بافت، ريزازديادي است. ريزازديادي، فن موثري در تكثير گياهان زينتي عاري از عوامل بيماري‌زا در مقياس وسيع است. نوع و غلظت تنظيم كننده هاي رشد گياهي از عوامل بسيار مهم ريز ازديادي گياهان در شرايط درون شيشه اي است. شب بو (Matthiola incana) يك گياه زينتي است كه مطالعه‌ كمي بر روي ريزازديادي آن انجام شده است. هدف از اين پژوهش، بررسي اثر غلظت هاي مختلف نفتالين ‌استيك اسيد و كينتين بر ريزازديادي گياه شب بو بود. دانه هاي به دست آمده از گياه مادري، بر روي محيط كشت موراشيك و اسكوگ (MS)، بدون هورمون جوانه زدند. سرشاخه هاي حاصل، بر روي محيط كشت MS حاوي غلظت هاي 0، 5/0، 1 و 2 ميلي گرم در ليتر نفتالين استيك اسيد و كينتين، براي تكثير قرار داده شدند. طرح آزمايشي، طرح بلوك هاي كامل تصادفي بود. نتايج نشان دادند كه بيشترين طول شاخساره در محيط كشت حاوي 2 ميلي گرم در ليتر كينتين (فاقد نفتالين استيك اسيد) حاصل شد. ريزنمونه جوانه، در محيط كشت داراي 2 ميلي گرم در ليتر كينتين (فاقد نفتالين استيك اسيد)، بيشترين تعداد گره را توليد كرد. بيشترين تعداد ريشه در محيط كشت داراي 2 ميلي گرم در ليتر نفتالين استيك اسيد (فاقد كينتين) توليد شد. بلندترين طول ريشه در محيط كشت حاوي 2 ميلي گرم در ليتر كينتين همراه با 1 ميلي گرم در ليتر نفتالين استيك اسيد به دست آمد. همچنين بالاترين وزن تر در محيط كشت حاوي 1 ميلي گرم در ليتر كينتين همراه با 5/0 ميلي گرم در ليتر نفتالين استيك ‌اسيد ، بالاترين وزن خشك در محيط كشت حاوي 1 ميلي گرم در ليتر نفتالين استيك اسيد و بيشترين شاخص كلروفيل در محيط كشت حاوي 2 ميلي گرم در ليتر كينتين همراه با 1 ميلي گرم در ليتر كينتين به دست آمدند. نتيجه مطالعه ما نشان داد كه استفاده از غلظت هاي مناسب نفتالين استيك اسيد و كينتين باعث تكثير سريع تر شب بو در شرايط درون شيشه اي مي شود. واژگان كليدي: تنظيم كننده هاي رشد گياهي، رشد، ريزازديادي، شب بو

One of the most applications of tissue culture techniques is micropropagation. Micropropagation is an effective technique for propagation of pathogen-free ornamental plants. Type and concentration of plant growth regulators are two important factors in micropropagation. Studies on micropropagation of Matthiola incana, as an ornamental plant, are rare. The aim of this study was to evaluate the effect of naphthalene acetic acid (NAA) and kinetin (KIN) on micropropagation of Matthiola incana. Seeds from mother plants germinated on MS medium without hormone. Shoot tips from in vitro germinated seedlings were transferred on solid MS medium supplemented with kinetin (KIN) (0, 0.5, 1 and 2 mg/L) and naphthalene acetic acid (NAA) (0, 0.5, 1 and 2 mg/L). The experiment conducted based on completely randomized blocks. MS medium supplemented with 2 mg/L KIN without NAA resulted in the best shoot length and largest number of node. The highest root number was observed in the medium with 2 mg/L NAA without KIN. The longest root was observed in the medium with 1 mg/L NAA + 2 mg/L KIN. The highest fresh weight, dry weight and chlorophyll index of plants were observed in the media containing 0.5 mg/L NAA + 1 mg/L KIN, 1 mg/L NAA, and 1 mg/L NAA + 2 mg/L KIN, respectively. The results of our study showed that the appropriate concentrations of NAA and KIN cause faster propagation of M. incana under tissue culture conditions. Keywords: Growth, Matthiola incana, Micropropagation, Plant growth regulators