چارچوبي تلفيقي براي تحليل تشكيل احزاب سياسي به روش اقتصاد هزينه‎ي مبادله

A Synthesis Method for Analysing Party Formation by Transaction Cost Economics

اقتصاد هزينه‎ي مبادله‎ي ويليامسون يك نظريه‌ي بنگاه در اقتصاد نهادي جديد است كه تاكنون بسيار براي تحليل مبادلات اقتصادي به كار رفته و طبق آن تصميمات ساخت - خريد يا به عبارتي ادغام‌هاي عمودي در بنگاه‌ها تحليل شده است. نوآوري اين مقاله، كاربرد اين نظريه براي يك موضوع سياسي يعني تشكيل احزاب است. در اين راه، مباني نظريه‎ي انتخاب عمومي (يا نظريه‎ي اقتصادي سياست) در نقش راهنما عمل مي‌كند. كاربرد اقتصاد هزينه‎ي مبادله براي تشكيل احزاب نياز دارد نخست، مبادلات بين سياست‎مداران با يكديگر به عنوان واحد نهايي تحليل انتخابشود، ماهيت ساختارهاي تدبير (انفرادي و حزبي) سياست‎مداران براي انجام اين مبادلات معرفي شود. ويژگي‌هاي اين مبادلات يعني درجه‎ي اختصاصي شدن دارايي‌ها، نااطميناني‌هاي محيطي و رفتاري و تكرار مبادلات كه بر هزينه‎ي هر يك از ساختارهاي تدبير تاثير دارد، احصا شده و تاثير محيط نهادي بر هزينه ساختارهاي تدبير تبيين شود. كاربرد اين چارچوب براي تشكيل احزاب منتخب در كشورهاي آمريكا، تركيه و ايران نشان مي‌دهد كه سياست‎مداران آمريكا و تركيه به دليل هزينه‌ي كم‎تر ساختار حزبي (يا هزينه بيش‎تر رفتار انفرادي) از احزاب استفاده كرده‌اند، ولي در ايران به دليل هزينه‎ي بيش‎تر ساختار حزبي (يا هزينه‎ي كم‎تر رفتار انفرادي) از احزاب استفاده بسيار محدودي شده است. طبقه‌بندي JEL: D23, P16, D71, L31, L25

Transaction Cost Economics (Williamson, 1985) is a theory of the firm in New Institutional Economics that has been applied for analysing economic transaction; especially, make-or-buy decisions or vertical mergers in firms. The contribution of this paper is applying this theory for a political issue that is party formation. Transaction Cost Economics links the party formation to the transaction costs of politicians in different governance structures. So, two types of governance structures for political activities were considered: partisan and individual structures. Then, the factors affecting the cost of a politician in both structures were studied in three groups: the attributes of political transactions (asset specificity, uncertainty and frequency), formal institutions, and informal institutions. The historical evidences are collected about parties in the United States and Turkey show that political institutions in these countries increased politicianʹs costs in individual structure, and they have no choice besides acting in a party structure. But the evidence of political groups in Iran shows that costs of politicians in the party structure is higher than the individual structure. So in Iran, a party which could manage the government has not been formed yet. JEL Classification: D23, P16, D71, L31, L25