تاثير شاهنامه فردوسي بر نقوش سفال هاي دوره سلجوقي

Influence of Ferdowsi̕ s Shahnameh on the drawings of seljuq potteries

سفالگري، يكي از ديرينه ترين هنرهايي است كه از زمان هاي گذشته تجلي گاه باورها، اساطير و تفكرات اقوام مختلف بوده است. هنرمند سفالگر در ادوار گوناگون با بهره مندي از آيين هاي مذهبي، ادبيات و اسطوره ها، آن ها را بر سفال ها نقش مي زند كه بسيار زيبا و با ارزش بوده و از جهات بسياري قابل بررسي و مطالعه اند. در اين ميان سفالينه هاي دوره سلجوقي از جايگاه ويژه اي برخوردارند؛ اين سفال ها به لحاظ نقش و موضوع بسيار متنوع تر از آثار ماقبل خود بوده اند. از جمله مضاميني كه بر روي نقوش اين سفال ها ديده مي شود، مضامين وابسته به ادبيات و به خصوص روايات برگرفته از شاهنامه فردوسي مي باشد. اين پژوهش از نوع پژوهش هاي كيفي است كه در آن با استفاده از روش تطبيقي و روايي مضامين نقوش سفال هاي دوره سلجوقي با روايات موجود در شاهنامه فردوسي مقايسه و مورد تجزيه و تحليل قرار مي گيرند. در نهايت مشخص مي گردد كه شاهنامه فردوسي تاثير عميقي بر سفالگران اين دوره و درنتيجه نقوش سفال ها داشته است.

Pottery is one of the most ancient arts which has been always regarded as a manifestation of the beliefs, the myths and the thoughts of various nations. The potters depict myths, literature and religious customs to very beautiful and note-worthy artistic works. In this regard, the pottery of Seljuqs era are of a particular place; these pottery in terms of drawing and subject are far more various than the prior works . among the themes seen on the drawings on this pottery are the ones related to literature and particularly the narratives of Ferdowsi? s Shahnameh. This article is a quality research in which the themes of the drawings on seljuqs pottery have been compared and analyzed, using a narrative and comparative method. Finally, the author comes to the result that Ferdowsi? s Shahnameh has casted a profound impact on the potter artists and consequently on the drawings on the pottery.