ارزيابي ترجيحات گروه هاي متفاوت سني از مناظر بصري پارك ملت زاهدان

Assessment of visual landscape of Mellat Park in Zahedan from different age groups’ point of view

محيط هاي شهري در قبل از انقلاب صنعتي با طبيعت منافاتي نداشته اند، اما با ظهور صنعت، چهره شهرها به سمت تصنعي شدن پيش رفته است كه اين پديده دلزدگي مردم از محيط شهري را در پي داشته و همين امر سبب شده تا مردم در اولين فرصت به دست آمده به فضاهاي طبيعي موجود در حومه شهرها پناه ببرند؛ به دنبال اين ضرورت، مديران شهري لازم ديدند در برنامه ريزي شهري، پارك-هاي بيرون از شهر را هم لحاظ كنند.. پارك ملت زاهدان از جمله اين پارك ها مي باشد. در اين پژوهش سعي شده است بر اساس رويكرد ترجيحات مردمي با استفاده از مدل طبقه بندي كيفيت(Quality Sorting) به ارزيابي بصري وضع موجود در اين پارك پرداخته شود. بر اساس اين مدل فضاي پارك با توجه به تيپ هاي منظر موجود به پهنه هاي مختلفي تقسيم شد: 1. پهنه فضاهاي طراحي شده 2. پهنه بازي ها 3. پهنه با پوشش طبيعي. در ادامه 495 عكس در دو نوبت از پهنه ها تهيه شده و با توجه به اهداف مورد مطالعه براي هر پهنه، 8 عكس و در مجموع 24 عكس از مجموع عكس هاي گرفته شده، انتخاب گرديد؛ مردم اين عكس ها را با توجه به ترجيحاتشان در پنج دسته رتبه بندي نمودند (عكس هاي خيلي زيبا، زيبا، معمولي، زشت و خيلي زشت). نتايج تحقيق نشان مي دهد بيشترين ترجيحات بازديد كنندگان در قالب گروه سني 15 تا 24، از بين سه پهنه مورد بررسي، پهنه با پوشش طبيعي با 50% ترجيحات مي باشد، بيشترين ترجيحات بازديد كنندگان در قالب گروه سني 25 تا 49، پهنه فضاهاي طراحي شده با 46% ترجيحات و بيشترين ترجيحات بازديد كنندگان در قالب گروه سني 50 سال به بالا، از بين سه پهنه مورد بررسي، پهنه بازي ها با 36% مي باشد.

Urban spaces was eco-friendly before Industrial Revolution; however, after the revolution, urban spaces was influenced by industry so life style has been changed that makes more people to go to suburban areas to be get in touch with nature. To address this issue, city managers attempt to consider green spaces and public parks in their planning outside of cities. Mellat Park of Zahedan is a good example of these types of parks. This paper examined the current visual aspects of Mellat Park based on residents’ preferences using a classification model quality (Q-Sort). According to this model, there are three different zoning in parks: 1. Designed areas, 2. Playgrounds or Recreational zone, 3. Green spaces. In two different times, 495 photos were taken from different three areas. Then the photos were categorized based on the objectives of the study and a total of 24 images for all areas (8 for each) were selected. The respondents ranked the photos with these 5 scales: (very nice picture, nice, ordinary, ugly and too ugly). The results show that 50% of the visitors who are 15-24 years old, prefer green spaces, while 46% of those who are 25-49 years prefer to use “designed spaces”. Finally 36% of visitors who are above 50 years prefer to use playgrounds or recreational zones.