اثربخشي شناخت درماني گروهي مبتني بر ذهن آگاهي بر بهبود ابعاد استرس ادراك شده ناباروري و شناخت هاي غير منطقي در زنان نابارور تحت درمان IVF

The Effectiveness of Mindfulness Based Cognitive Group Therapy (MBCT) on Improving Perceived Infertility-Related Stress and Irrational Parenthood Cognitions among Infertile Women Undergoing IVF Treatm

مقدمه: ناباروري يك بحران مهم در زندگي است كه مي تواند باعث ايجاد استرس و به دنبال آن، شكل گيري شناخت هاي غيرمنطقي براي فرزندآوري در زنان نابارور شود. شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي گونه اي از روان درماني است كه با تكيه بر راهبردهاي شناختي، رفتاري و فراشناختي به كاهش استرس و شناخت هاي غيرمنطقي افراد درگير كمك مي كند. مطالعه حاضر با هدف بررسي اثربخشي آموزش شناخت درماني گروهي مبتني بر ذهن آگاهي بر بهبود ابعاد استرس ادراك شده و شناخت هاي غيرمنطقي مربوط به فرزندآوري در زنان نابارور تحت درمان لقاح خارج رحمي انجام شد. روش كار: اين مطالعه كارآزمايي باليني با طرح پيش آزمون - پس آزمون در سال 1390 بر روي زنان نابارور مراجعه كننده به مركز تحقيقات بهداشت باروري بيمارستان ولي عصر (عج) كه تحت درمان با لقاح خارج رحمي قرار گرفته بودند، انجام شد. 24 زن نابارور تحت درمان با لقاح خارج رحمي كه در پرسشنامه هاي شناخت هاي غيرمنطقي مربوط به فرزندآوري و پرسشنامه مشكل ناباروري نمرات بالايي كسب كرده بودند، با استفاده از روش نمونه گيري در دسترس انتخاب و به طور تصادفي در دو گروه آزمايش (12 نفر) و كنترل (12 نفر) قرار گرفتند. افراد گروه آزمايش 8 جلسه 2 ساعته تحت آموزش شناخت درماني گروهي مبتني بر ذهن آگاهي قرار گرفتند و گروه كنترل هيچ نوع خدمات روان درماني دريافت نكردند. افراد دو گروه پرسشنامه ها را در مرحله قبل و بعد از مداخله تكميل كردند. داده ها پس از گردآوري با استفاده از نرم افزار آماري SPSS (نسخه 17) و آزمون هاي تحليل كواريانس چند متغيره و تحليل كواريانس تك متغيري در سطح (001/0p < ) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: بين دو گروه آزمايش و كنترل از نظر كاهش ابعاد استرس ادراك شده ناباروري تفاوت معني داري وجود داشت (001/0p < ) همچنين دو گروه از نظر بهبود شناخت هاي غيرمنطقي براي فرزندآوري تفاوت معني داري داشتند (001/0p < ). نتيجه گيري: آموزش شناخت درماني گروهي مبتني بر ذهن آگاهي بر بهبود ابعاد استرس ادراك شده و شناخت هاي غيرمنطقي مربوط به فرزندآوري در زنان نابارور تحت درمان با لقاح خارج رحمي موثر است.

Introduction: Infertility is a major crisis in life which may cause stress and subsequent formation of irrational cognitions about childbearing in infertile women. Mindfulness Based Cognitive group Therapy (MBCT) is a form of psychotherapy based on cognitive, behavioral, and metacognitive strategies that assists the reduction of stress and irrational cognitions of involved individuals. This study sets out to investigate the effectiveness of MBCT on improving perceived Infertility-related stress and irrational parenthood cognitions among infertile women undergoing In-Vitro Fertilization (IVF) treatment. Methods: This clinical trial with pretest, post-test design was held on infertile women referred to Valiasr Reproductive Health Research Center undergoing IVF treatment in 2011. 24 infertile women who had gained high scores in irrational parenthood cognitions questionnaire and fertility problem inventory, were selected by the means of available sampling method and randomly assigned in two experimental (12 persons) and control groups (12 persons). The experimental group received 8 sessions of two hours MBCT training. The control group did not receive any mental health services. Questionnaires were completed by both experimental and control groups before and after the intervention. Collected data were analyzed by using statistical software SPSS version 17, multivariate and univariate analysis of covariance. P value less than 0.05 was considered statistically significant. Results: There was significant differences in terms of reduction of perceived infertility-related stress in experiment and control groups (P < 0.001), as well as, improvement of irrational cognitions for child bearing (P < 0.001). Conclusion: MBCT training has positive effect on improving perceived Infertility-related stress and irrational parenthood cognitions among infertile women undergoing IVF treatment.