فرهنگ و فرزندآوري: بررسي تمايلات باروري زنان كُردِ شهر مهاباد

Study of fertility desires of Kurdish women in city of Mahabad :

در طول چند دهه‌ي گذشته، تغييرات جمعيّت‌شناختي گسترده‌اي در جامعه‌ي ايران رخ داده و باروري كاهش بي‌سابقه‌اي داشته است، به ‌طوري كه امروزه ميزان باروري در بيشتر مناطق كشور كمتر از سطح لازم براي جايگزيني نسل‌هاست. بي‌ترديد، هرگونه برنامه‌ريزي و اقدام عملي براي جلوگيري از كاهش بيشتر باروري در ميان خانواده‌ها، مستلزم بررسي تمايلات فرزندآوري زنان و عوامل و تعيين‌كننده‌هاي آن در مناطق مختلف ايران است. هدف از اين مقاله بررسي تمايلات فرزندآوري زنان كُرد همسردار ساكن شهر مهاباد است. داده ها با استفاده از پيمايش انجام شده در ميان 700 خانوار نمونه‌ي شهر مهاباد در فروردين ماه 1391 گردآوري شده است. نتايج نشان مي‌دهد كه 4/61 درصد زنان قصد بر توقّف فرزندآوري دارند. بررسي تمايلات فرزندآوري زنان بر حسب شمار فرزندان در حال حاضر زنده‌ي آنها گوياي آن است كه 3/39 درصد زنان بدون فرزند يا با يك فرزند، 7/77 درصد زنان صاحب دو تا سه فرزند و 86 درصد زنان صاحب بيش از سه فرزند تمايل ندارند كه فرزند ديگري داشته باشند. تحليل هاي دو متغيّره نشان داد كه تفاوت معني داري بر حسب تمايلات فرزندآوري در ميان زنان با ويژگي هاي اقتصادي ـ اجتماعي، جمعيّتي و فرهنگي متفاوت وجود دارد. نتايج تحليل چند متغيّره حاكي است كه مشخّصه‌هاي فرهنگي به تنهايي نمي توانند نقش تعيين‌كننده‌اي در پيش‌بيني احتمال تمايل نداشتن به فرزندآوري داشته باشند. در واقع، ‌تركيبي از مشخّصه‌هاي فرهنگي، اقتصادي ـ اجتماعي و جمعيّتي تبيين بهتري از تمايلات فرزندآوري زنان به دست مي‌دهد. بر اساس اين يافته‌ها بايد گفت كه در سياست‌گذاري‌هاي جمعيّتي جديد، سياست‌هاي تشويقي براي افزايش مواليد عمدتاً بايستي معطوف و متمركز بر زنان ازدواج‌كرده‌ي بي‌فرزند يا صاحب يك فرزند باشد.

Over the past few decades, major demographic changes have taken place in Iran and fertility has fallen unprecedentedly, so that today the fertility rate in many parts of the country is less than the necessary level for replacement of generations. Undoubtedly, any planning and plan of action to prevent further decline of fertility among families, needs to study of womenʹs childbearing desires and it’s determinants in different areas in Iran. The aim of this paper is to study of childbearing desires of Kurdish women in the city of Mahabad. Data collected by the survey conducted among 700 households in April 2012 in the city of Mahabad. The results indicate that the 61.4 percent of women are wants to stop childbearing. Study of women’s childbearing desires according to their children surviving shows that 39.3 percent of women without a child or with one child, 77.7 percent with two or three children, and 86 percent who have more than three children may not want to have another child. Bivariate analysis showed that there are significant differences in childbearing intentions among women by different socioeconomic, demographic and cultural characteristics. Results of multivariate analysis indicate the fact that the cultural characteristics alone may not be crucial in predicting the probability of not wanting to childbearing. In fact, a combination of socioeconomic, demographic, and cultural characteristics gives a better explanation of women childbearing desires. Based on these findings, it should be said that in adopting the new population policy, pronatalist policies should be focused mainly on married women without any children or have one child.