گنبدخانه تاج الملك،بازتاب هنر و زيبايي

Dome house of Tajolmolk, reflection of art and prettiness

چكيده: گنبد تاج الملك يكي از زيباترين و منحصر به فردترين گنبدهاي آجري جهان است كه در جبهه شمالي مسجد جامع اصفهان قرار دارد.فضاي داخل اين گنبدخانه سرشار از تزيينات زيباي آجري و گچي است كه آنرا به گنجينه‌اي بي‌مانند در هنر تزيينات مساجد تبديل نموده و به واسطه اين تزيينات از زيبايي كم نظيري برخوردار است. تنوع و كثرت تزيينات بيانگر نبوغ و خلاقيت معمار هنرمند مي‌باشد كه تمام توان خود را در برپايي چنين مكان معنوي به كار گرفته است.كتيبه ها هم علاوه بر ايجاد زيبايي و بعد مذهبي باعث متبرك نمودن فضا و گسترش حس معنوي و روحاني در اين مكان مي‌شدند و نمايانگر شرايط تاريخي و اجتماعي آن دوران مي‌باشند.در پژوهش حاضر به معرفي تزيينات اين گنجينه ارزشمند، كاربرد اين تزيينات و دريافتي زيبايي‌شناسانه از اين تزيينات با تكيه بر منابع موجود و مشاهده فضاي گنبدخانه پرداخته شده است. روش اين تحقيق به شيوه توصيفي تحليلي بوده و اطلاعات به شيوه كتابخانه‌اي و ميداني گردآوري شده اند.

Dome house of Tajolmolk is one of the prettiest and most unique brick dome houses of the world which is located in the northern side of Isfahan’s Great Mosque. The space inside this dome house is rich in pretty brick and gypsum ornaments which have turned it in a unique treasure in the art of ornaments of mosques and due to these ornamentations it has a rare prettiness. Diversity and multiplicity of ornaments are indicative of intelligence and creativity of the artist architect who has applied all his efforts to make such a spiritual place. The friezes too cause blessing of the space and expansion of the moral and spiritual sensation of the place besides creating prettiness and giving religious aspect. They are also indicative of historical and social condition of that era. The current research turns to introduce ornaments of this valuable treasure, application of these ornaments and an aesthetical perception of them by reliance on existing resources and observance of the dome house space. The methodology of this research is by defriezeive analytical method and the data were gathered by library and field study.