ارزيابي مدل ‌هاي پارامتري در بررسي بقاي 5 ساله بيماران سرطان روده بزرگ شهر تهران

Assessment of Parametric Models For Determining 5-Year Survival In Patients With Colon Cancer In Tehran

چكيده مقدمه: سرطان دومين علت مرگ در جهان است و سرطان روده بزرگ در بين سرطان‌ ها سومين آمار مرگ را داراست. بررسي عوامل موثر بر اين سرطان در افزايش مدت بقاي بيماران موثر است. هدف از مطالعه حاضر، مقايسه مدل‌ هاي پارامتري و كاكس و شناسايي عوامل دموگرافيك و اقتصادي-اجتماعي موثر بر بقاي 5 ساله بيماران مبتلا به سرطان روده بزرگ است. مواد و روش ها: در اين مطالعه، جامعه مورد بررسي580 بيمار مبتلا به سرطان روده بزرگ هستند كه از اول فروردين 1384 تا آخر آبان 1385 در مركز تحقيقات سرطان دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي ثبت و به مدت 5 سال پيگيري شده‌ اند. مدل‌ هاي پارامتري نمايي، وايبل، لگ‌نرمال، لگ-لجستيك و گاماي تعميم‌ يافته و كاكس طبقه‌ بندي شده برازش داده شد. معيار اطلاع آكاييك و نمودار باقي‌ مانده كاكس اسنل براي مقايسه مدل ‌ها استفاده شد. يافته‌هاي پژوهش: از 580 بيمار، 34 درصد فوت كردند. 9/53 درصد مذكر و ميانگين سن بيماران هنگام تشخيص8/11±63 بود. زمان بقاي بيماران با عوامل سن هنگام تشخيص سرطان، جنسيت، سرپرست دوران كودكي، شهرداري محل سكونت و محل سرطان ارتباط داشت. نسبت خطر محاسبه‌ شده با مدل‌ هاي مختلف تقريباً مشابه بود. بر اساس معيار اطلاع آكاييك، مدل‌ هاي لگ-لجستيك و گاماي تعميم‌ يافته و بر اساس نمودار باقي ‌مانده كاكس اسنل، لگ-لجستيك مدل‌ هاي بهتري بودند. بحث و نتيجه‌گيري: نتايج اين مطالعه نشان داد كه مدل لگ-لجستيك بهترين برازش را داشت. با توجه به ارتباط عامل اجتماعي-اقتصادي شهرداري محل سكونت با زمان بقا، بهتر است در برنامه ‌ريزي ‌هاي سلامت، بهبود تعيين‌ كننده‌ هاي وضعيت اجتماعي-اقتصادي سلامت مدنظر قرار گيرد.

death in the world, and colon cancer is the third cause of cancer deaths. Assessment of factors which affect this cancer is important for prolonging the patient survival. The purpose of this study was to compare para-metric and Cox models as well as to deter-mine demographic and socioeconomic fact-ors affecting the 5-year survival of patients with colon cancer. Materials & Methods: In this survival stu-dy, population included 580 patients with colon cancer who were recorded in the Ca-ncer Research Center of Shahid Beheshti University of Medical Science from April 2005 to November 2006 and then were followed up for 5 years. Exponential, weib-ull, lognormal, log-logistic, and generalized gamma parametric models and Cox model were used to process the data. The models were compared with Akaike’s information criteria and Cox-Snell residual plot. Findings: Of 580 patients, 34% died. The age of patient during cancer diagnosis, gender, custody during childhood, residence location and afflicted organ were associated with the 5-year survival of patients. He calculated hazard ratios were nearly similar in different models. Based on Akaike’s inf-ormation criteria, the log-logistic and ext-ended gamma models were determined as better models, however based on Cox-Snell residual, the log-logistic and exponential models were determined as better models. Discussion & Conclusion: The result of study showed that the log-logistic model is a suitable model. Regarding the association between socioeconomic factor of residence location and 5-year survival of patients, the health promotion programs and planes is needed to improve the socioeconomic det-erminants of health status.