تاثير روش‌هاي مختلف كاربرد كود آهن بر كنترل كم سبزينگي، مقدار كلروفيل و بيلان آهن برگ در درخت‌هاي سيب، هلو و شليل

Effects of Different Iron Fertilizer Application Methods on Iron-Chlorosis Control, Leaf Iron Balance and Chlorophyll Content in Apple, Peach and Nectarine Trees

در ميان همه عنصرهايي كه كم مصرف ناميده مي‌شوند، آهن و چگونگي استفاده از آن نقش ويژه‌اي در تغذيه گياه‌ها دارد. كمبود آهن كه بيشتر به صورت كلروز در برگ‌هاي جوان بروز مي‌كند به شدت عملكرد و كيفيت محصول را تحت تاثير قرار مي‌دهد. در اين پژوهش دو نوع كود آهن شامل سولفات آهن و كلات آهن به سه صورت اضافه نمودن به خاك، محلول‌پاشي روي شاخساره و تزريق به تنه در اختيار درخت‌هاي سيب ’رد دليشز’، هلو ’انجيري ’ و شليل ’مغان ’ مبتلا به كمبود آهن قرار گرفتند. آزمايش‌ها به طور جداگانه براي هر ميوه در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 7 تيمار و در 3 تكرار انجام شد. در روش خاكي، 50 گرم از هر كود به طور جداگانه در نيمه اول خرداد ماه در پاي هر درخت ريخته و با خاك اطراف تنه به طور كامل مخلوط شد. در روش‌هاي محلول‌پاشي و تزريق تنه‌اي، غلظت 5/0% از هر كود به طور جداگانه در سه نوبت (ابتدا نيمه اول خرداد ماه و سپس به فاصله 4 هفته بعد از آن) مورد استفاده قرار گرفت. در طول فصل رشد شدت كم سبزينگي برگ‌ها و تغييرهاي رنگ آن‌ها به طور مشاهده‌اي تعقيب و يادداشت گرديد. پس از برداشت ميوه‌ها از هر درخت مقدار كلروفيل برگ و مقدار آهن كل و فعال اندازه‌گيري شد. نتيجه‌ها نشان داد كه تيمارهاي كودي آهن اثر معني‌داري روي ميزان كلروفيل، آهن كل و فعال برگ در درخت‌هاي هر سه ميوه داشت. كمترين و بيشترين مقدار كلروفيل و آهن فعال به ترتيب مربوط به تيمار بدون استفاده از كود (شاهد) و تزريق سولفات آهن به تنه بود، در حالي كه بيشترين مقدار آهن كل در درخت‌هاي سيب و هلو متعلق به تيمار شاهد و در درخت‌هاي شليل مربوط به تيمار تزريق سولفات آهن بود.

Among micronutrients, iron plays an important role in plant nutrition. Iron deficiency which appears more in young leaves as iron-chlorosis, has been considered as one of the most important nutritional insufficiency in plants severely affecting yield and crop quality. In this study, two iron sources including iron sulfate and iron chlate (Fe-EDTA) were applied to apple ‘Red Delicious’, peach ‘Anjiri’ and nectarine ‘Moghan’ trees with iron deficiency through adding to the soil, foliar spray and bark injection. Experiments were carried out for any of fruits separately in randomized complete block design with 7 treatments and 3 replications. In the soil application method, 50 g of each iron source was separately added to the soil surrounded each tree in early June and well-mixed. In foliar spray and bark injection methods, 0.5% of each iron source was applied three times separately (early June and repeated twice every four weeks). The intensity of leaf chlorosis and the leaf color changes were visually monitored and recorded during the experiments and the amount of chlorophyll in leaves was measured by spectrophotometer after fruit harvest. The amount of active and total iron of the leaves was also determined using an atomic absorption instrument. Iron treatments had significant effects on the chlorophyll content as well as active and total iron of the leaves in all tree fruits. The lowest amounts of leaf chlorophyll and active iron was obtained from the control (no fertilizer) and the highest amounts belonged to the bark injection of iron sulfate, while the highest amount of leaf total iron in the apple and peach trees obtained from the control and in the nectarine trees belonged to the iron sulfate bark injection.