تشابه پوشش گياهي سطح زمين با بانك بذر خاك در مراتع سرخده دامغان، استان سمنان

Similarity between aboveground vegetation and soil seed bank in Sorkh-Deh rangelands, Damghan, Semnan province

پژوهش حاضر با هدف مقايسه تشابه بين پوشش گياهي با بانك بذر خاك در چند تيپ گياهي شوررست در مراتع سرخده دامغان در استان سمنان انجام شد. نمونه گيري به‌صورت تصادفي- منظم و در واحدهاي گياهي همگن انجام شد. براي پوشش گياهي در 100 پلات يك متر مربعي درصد پوشش تاجي به تفكيك گونه ها برآورد شد. براي شناسايي بانك بذر خاك نمونه‌گيري از دو عمق خاك (صفر تا 5 سانتي متر و 5 تا 10 سانتي متر) در همان پلات هاي پوشش گياهي صورت پذيرفت. نمونه هاي خاك به‌منظور جوانه زني بذور به مدت 10 ماه در گلخانه قرار داده شده و بذرهاي جوانه زده شناسايي شدند. نتايج نشان داد كه تيپSalsola dendroides با 14 گونه بيشترين تعداد گونه در بانك بذر خاك را داشته و تيپHalocnemum strobilaceum با 3 گونه كمترين تعداد گونه در بانك بذر خاك را داشت. مقايسه فهرست گونه ها در پوشش گياهي سطح زمين با فهرست گونه ها در بانك بذر خاك نشان داد كه تعداد 8 گونه گياهي بين آنها مشترك بوده و بسياري از گونه ها خاص پوشش گياهي (31 گونه) يا خاص بانك بذر خاك (9 گونه) بودند. اغلب گونه هاي غالب در پوشش گياهي سطح زمين در بانك بذر خاك مشاهده نشدند، بنابراين بانك بذر خاك داراي پتانسيل گونه اي اندكي براي احيا پوشش گياهي مراتع شور اين منطقه مي باشد. پوشش گياهي سطح زمين از تنوع و غناي گونه اي بيشتري نسبت به بانك بذر خاك برخوردار بود. نتايج اين تحقيق همچنين نشان داد كه كه بين پوشش گياهي و بانك بذر خاك شباهت معني داري (12/0p=، 05/0r=) وجود ندارد.

The aim of this study was to determine similarity between established vegetation and soil seed bank of several halophytic plant communities in rangelands of the Sorkh-Deh, Damghan in Semnan province. Vegetation sampling in each vegetation homogenous unite was carried our based on Random-systematic sampling using 100 one square meters plots. In each plot, cover percentage of all species were estimated, separately. In order to assess soils seed bank, soil samples were also collected from two soil depths (0-5 and 5-10 cm) in each vegetation plot. The seed bank size and composition of collected samples were then studied in a seed germination experiment in glasshouse for a period of 10 months. According to the results, the highest number of seed species was recorded in soil samples of Salsola dendroides community with 14 species and the lowest number in Halocnemum strobilaceum community with 3 species. Comparison between species composition of vegetation and soil seed bank showed that only few species (8 species) were common in both while many species were either unique to vegetation (31 species) or soil seed bank (9 species). Dominant species in established vegetation were absent from soil seed bank. Therefore, soil seed bank has low potential for vegetation restoration in such a saline rangeland.