رابطه معماري مجتمع‌هاي مسكوني شهري با سرمايه اجتماعي ساكنين (مطالعه موردي مجتمع‌هاي شهري اردبيل )

The relationship between apartment complexes architecture and residentsʹʹ Social Capital

فضا بستري است كه فعاليت‌ها و رفتارهاي انساني در آن شكل مي‌گيرد و روابط اجتماعي و فرهنگي انسان‌ها با يكديگر در اين عرصه اتفاق مي‌افتد بنابراين همچون ساختاري است كه مي‌تواند در كنار مجموعه‌اي از قابليت‌ها, محدوديت‌هايي هم براي كنشگران فراهم آورد. جبرگرايان محيطي و طرفداران رويكرد جبريت معماري معتقدند هرنوع تغيير در محيط به تغيير در رفتار اجتماعي منجر مي‌شود درواقع ساختار‌هاي محيطي چه محيط ساخته شده و چه محيط زميني تعيين كننده اصلي كنش انسان هستند به تعبير آلتمن محيط سكونتگاه در شكل‌گيري ارتباط افراد و هنجارهاي ناشي از آن تاثير دارد از اين جهت توجه به رويكردهاي انسان گرا در معماري سكونتگاه‌هاي جمعي يك ضرورت حياتي است چرا كه توجه به چنين زيرساخت‌هايي مي‌تواند زمينه‌ساز ارتباط و پيوند ساكنان، تقويت حس تعلق و تعهد اجتماعي, اعتماد متقابل، پايبندي به هنجارها و موازين اخلاقي و در يك كلام سرمايه اجتماعي اجتماعي باشد منظور از سرمايه اجتماعي سرمايه و منابعي است كه افراد و گروه‌ها از طريق پيوند با يكديگر مي‌توانند بدست آورند به تعبير ديگرسرمايه اجتماعي امر رابطه‌اي بوده و در شبكه روابط اجتماعي و تعامل بين افراد شكل مي‌گيرد و به تعبير پورتز , سرمايه اجتماعي در درون ساختار روابط افراد يافت مي‌شود. براي برخورداري از سرمايه اجتماعي, فرد بايستي با ديگران رابطه داشته باشد و در واقع همين ديگران هستند كه منبع واقعي برخورداري فرد از مزايا و امتيازات مي‌باشند. با توجه به عنصر رابطه ( تعامل اجتماعي ) به عنوان هسته اصلي سرمايه اجتماعي , شكل و قالب طراحي فضاي مسكوني مي‌تواند بستر لازم براي يرقراري رابطه بين افراد نقش مهمي ايفا كند. نوشتار حاضر با اين رويكرد به بررسي رابطه‌ي بين معماري مجتمع‌هاي آپارتماني و سرمايه اجتماعي مي‌پردازد. تحقيق به مطالعه رابطه معماري مجتمع‌هاي آپارتماني با سرمايه اجتماعي مي‌پردازد. تحقيق از نوع علي- همبستگي بوده و در شهر اردبيل به بررسي ديدگاه ساكنين در خصوص كيفيت معماري مجتمع‌هاي مسكوني مي‌پردازد جامعه آماري كليه ساكنين واحدهاي آپارتماني سه واحد و بيشتر مي‌باشد (120000)كه از بين آن‌ها390 نفر به طور تصادفي مورد مصاحبه و پرسشگري قرار گرفتند يافته‌ها نشان مي‌دهند كه: كيفيت طراحي واحدهاي همسايگي/كيفيت طراحي طبقات مجتمع/تعداد طبقات واحدها/ معماري و طراحي مجتمع/فضاهاي عمومي و مشترك مجتمع/احساس امنيت در مجتمع آپارتماني بر سرمايه اجتماعي تاثير معناداري دارند. تاثيركيفيت استقرار واحدهاي مجتمع‌هاي بر سرمايه اجتماعي ساكنين تاييد نشد

This article studies the relationship between architecting of Apartment complexes with social capital amid residents in Ardabil city. The research is causal–correlation and examines respondentsʹ views on this relationship (architecture and social capital). Population of the study is all residents who living in apartments with 3 stories and above (approximately 120000) and all flats and apartment complexes in Ardabil. Almost 430 people randomly selected as a representative sample and findings show that. Designing and architecture quality of apartment complexes affect residentsʹ social capital. Designing and architecture quality of stories affect residentsʹ social capital. Number of stories affects residentsʹ social capital. Designing and architecture quality of neighbor units affect residentsʹ social capital. Public and general spaces design in complexes affect residentsʹ social capital. There is significant relationship between apartment security feeling and residentʹs social capital. And hypothesis that establishing position of apartment complexes affects residentsʹ social capital was rejected