مطالعه شاخص‌هاي مكانيزاسيون در كشاورزي خرده مالك استان خراسان رضوي و ارايه راهكارهاي مناسب

Study on Agricultural Mechanization Indexes of Small Farms in Khorasan Razavi Province and Suggesting Possible Improvement

بخش عمده اي از كشاورزي ايران و به ويژه استان خراسان بصورت خرده مالك بوده و اين كشاورزان اغلب داراي قطعاتي كمتر از يك هكتار مي‌باشند. به منظور بررسي وضعيت مكانيزاسيون اراضي كوچك (دو هكتار و كمتر) استان خراسان رضوي در سال زراعي 1388-1387 سه منطقه استان كه داراي كشاورزي خرده مالك هستند شناسايي شدند. براي جمع آوري اطلاعات مبنا و ميداني در تعيين ضرايب مكانيزاسيون، پرسشنامه اي تهيه گرديد و در مناطق مورد مطالعه به تعداد كل بهره برداران (335 بهره بردار)، پرسشنامه‌ها تكميل گرديد. نتايج نشان داد ميانگين سطح مكانيزاسيون 36/3 اسب بخار بر هكتار و ميانگين درجه مكانيزاسيون كل 7/37 درصد بدست آمد. همچنين ميانگين درجه مكانيزاسيون عمليات خاك ورزي 3/98 درصد محاسبه شد. ميانگين ضريب توان اجرايي و ميانگين هكتار بر تراكتور به ترتيب 37/4 و 62/27 بدست آمد. مشخص گرديد كشاورزان از توان موتوري موجود تنها براي خاك ورزي استفاده مي نمايند و به دلايلي از قبيل كوچك بودن اراضي و عدم تناسب نوع ماشين با اندازه مزرعه، كمبود دانش فني و همچنين ادوات و دنباله بند ها، توانايي و يا امكان استفاده از تراكتور در ساير موارد وجود ندارد. بنابراين با جلوگيري از توزيع تراكتورها و ادوات كشاورزي به صورت فردي، گسترش تعاوني‌هاي خدمات مكانيزاسيون، رعايت تناسب نوع و توان ماشين با اندازه قطعات و آموزش بهره برداران و توليدكنندگان ادوات كشاورزي مي توان باعث بالا رفتن شاخص‌هاي مكانيزاسيون كشور و همچنين كاهش هزينه‌هاي توليد گردد.

The major part of agriculture in Iran and especially in Khorasan province is yeoman farmers, and often the parts are less than one hectare. To evaluate the status of small farm mechanization (less than two hectares) in Khorasan Razavi province, three agricultural sub-regions that running small farms were identified. This research was carried out in 2009. The questionnaire was prepared for gathering basis and field information to determine the mechanization coefficients. The questionnaires were completed for total number of farmers in the areas studied. Results showed that mean of mechanization level and total mechanization degree were 3.36 hp per hectare and 37.7 percent respectively. The mean of mechanization degree in tillage was calculated 98.3 percent. The mean power coefficient and the average hectare per tractor were 4.37 and 27.62 respectively. The farmers only use power available for the tillage in these regions. They were not able to use of tractors in other operations, because of being small farm, lack of technical knowledge and lack of implements. Development of mechanization cooperatives, training of farmers and conformity of machine and farm area can increase mechanization indexes and to decrease production costs.