نگاهي برفرم و نقوش شمعدانهاي دوره اسلامي

An overview of the form and inscriptions of candle places belonging to Islamic era

در بررسي نمونه هاي هنر فلزكاري، شمعدان به عنوان شيي اي كاربردي شناخته مي شود كه شيوه هاي ثبت نقوش ير فلز را به خوبي نمايش مي دهد.نمونه سفالي متعلق به اوايل هزاره ششم قبل از ميلاداشاره بر سابقه وجود اين محصول به عنوان شيي اي مهم در تاريخ هنر ايران دارد. در دوره هاي بعدي از جمله دوره سلجوقي،ايلخاني، مملوك، تيموري، صفوي و قاجار نمونه هايي از آن ديده مي شود كه خوشبختانه بسياري از نمونه ها هنوز وجود داشته و در موزه هاي ايران و خارج از كشور نگهداري مي شود.طرح هاي مختلفي كه روي بدنه هاي منحني وار شمعدانها نقش بسته، حاكي هنر هنرمنداني است كه بر روي بدنه آنها انواع نوشته ها و تصاوير را قلم زني و حكاكي و برجسته كاري نموده اند.در قرون اوليه اسلام، طرح و فرم شمعدانها بسيار حجيم و سنگين بوده كه درقرن هشتم و نهم هجريعلاوه بر ظرافت خاصي كه پيدا كردند از قسمتهاي متنوع تري نيز ساخته شدند.بررسي نقوش و طرحهاي تزييني فلزات اسلامي نگاهي بر ذهن هنرمند و ميزان آگاهي و اطلاع كافي او از فلسفه و ايديولوژي اسلامي و نيز شناخت كافي از تاريخ زمان و سير تحول و ترقي عقيدتي و ميزان رشد و پيشرفت علوم و فنون و صنايع و اوضاع اجتماعي محيطي است.اين مقاله، با معرفي نمونه هاي شمعدانهاي دوره اسلامي و بررسي نقوش تزييني روي آن، تصويري از ذهنيت هنرمند فلزكار را در خلق اين آثار نشان مي دهد.

Evaluating the samples of metal work, the candle place is always referred to as a practical object which might be able to the methods applied for metal inscriptions as well as possible. Then , the candle place made of mad which belongs to 6000 B.C could be taken into considasation as the important role used to play in Iranian history of Art. During the letes eras like , , , , , , many candle places were made and are for tunately well protected by museums either locally or internationally . the various designs on the cursive bodies of candle places indicate to the enrichment of Iranian art to create scripts as well as paintings . the first Islamic centuries witnessed very large and heavy candle places that gradually turned to very delicated ones with various parts, 8 or 9 centries later. This indicates how those artists wore aware of Islamic philosophy and idealogy, the chronological demand , evolutionary trend of art, sicence and technigve, and the social requirements. This article tries to in troduce the candle place and its inscriptions as a demonstration of metal work artists used to imaging so that they could develop art.