نقشهاي انساني و جانوري در نگاره هاي آرامگاههاي اسلامي

Human and animal figures in Islamic tombs paintings

ساخت آرامگاه براي اشخاص مهم از سنن باستاني ايران زمين بوده كه پس از ورود اسلام به اين سرزمين علي الخصوص براي بزرگان مذهبي ادامه مي يابد . تمايل به ساخت ساختماني زيبا و باشكوه كه نگاه هر بيننده اي را به خود جلب نمايد ، موجب گشت اينگونه بناها عرصه اي باشند براي به نمايش گذاشتن انواع هنرهاي سنتي و آييني ، كه از اين ميان هنر نگارگري با سابقه اي چندين هزار ساله از ممتازترين ابزارها براي بيان روايات و تجلي احساسات مردم بوده است و برخلاف مساجد كه غالبا ساخت و مرمت آنها در ادوار بعدي توسط حكومتها و نمايندگان محلي آنها صورت مي پذيرفته بناهاي آرامگاهي چون امامزاده ها و بقاع توسط مردم بومي هر منطقه برپا و تزيين مي گشته است . مقاله حاضر سعي برپاسخ به اين پرسش دارد كه رابطه بين هنر نقاشي ديواري و معماري آرامگاهي در دوران اسلامي ( بويژه دوره صفويه و قاجاريه ) چگونه شكل گرفت كه با توجه به نامتجانس بودن اين دو هنر با تفكرات اسلام بنيادي فرضيه مطرح ، تاثير آن از فرهنگ و هنر دوران پيش از اسلام مي باشد . رويكرد پژوهش توصيفي و در كنار آن استناد به برخي مدارك و نگاشته هاي تاريخي مي باشد و روش گرد آوري اطلاعات بصورت كتابخانه اي به همراه جستاري در صفحات شبكه جهاني اينتر نت بوده است .

Building the tombs for the leading character is one of the Iranians ancient traditions particularly continued for the religious leader after the Islam dominance in this territory. The tendency for building an elegant construction able to attract any viewer, made such monuments as an area displaying the types of traditional and custom arts among which painting stands out, with thousand years of background. The painting would be a prominent tool in order to express the stories and the folk’s feelings. Contrary to the mosques frequently erected and repaired by the governments and their local agents, the sepulchral monuments(like the ones built for Imam’s off springs)have been constructed and decorated by locals. The current paper tend to answer the question how the relation between the wall painting and sepulchral architecture could have been formed during the Islamic era (particulary Safavid and Qajar). Such a question stems from the fact that those two types of arts are inconsistent with the fundamental Islamic thourghts and then they are much influenced by the culture and art obtained from the era prior to Islam. The approach of this study is descriptive together with revoking to some historical documents and writings. The method of collecting the information is depending on the library studies together with searching on the internet.