نقد و بررسي نظريه انسان شناسانه «مازلو» با رويكردي بر آيات قرآن كريم

A Study of Maslow‘s Anthropological Theory with A Quranic Approach

نظريه انسان شناسانه «آبراهام مازلو» كه به نظريه «انگيزه‌هاي انساني» معروف است، اثر بخشي ويژه‌اي در حوزه‌هاي نظري و عملي اين علم داشته است. هر چند كه اين نظريه از جنبه‌هاي مختلفي مورد بررسي قرار گرفته است، اما بازخواني آن با تكيه بر آموزه‌هاي ديني بالاخص آيات قرآن كريم، اقدامي نوين در اين زمينه مي‌باشد. پژوهش حاضر در صدد است تا نظريه مذكور را از نگاه درون ديني مورد نقد و بررسي قرار داده و با استناد به آيات قرآن كريم، نقاط ضعف و قوت آن را در ارتباط با ماهيت انسان و كمال انساني تبيين نمايد. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد كه بخش‌هايي از نظريه مذكور مورد تاييد قرآن كريم مي‌باشد، اما هرگز هم عرض با آن نيست، چرا كه امتياز خاصي كه قرآن كريم براي كمال بشريت ذكر كرده، در هيچ نظريه بشري نيامده و آن عبارت است از امكان دستيابي به كمال مطلق و ضرورت آن به منظور نيل به آرامش حقيقي و سعادت نهايي.

Maslow‘s anthropological theory titled “human motivation” has left a major influence in theoretical and practical spheres. Although this theory has been examined in many perspectives, rethinking it by using religious teachings, especially Quranic verses, is a new approach in this field. The present study is trying to examine this theory using an intera-religious approach and in so doing pinpoints its weaknesses and strengths in relation to the whiteness of man and human perfection. The results showed that while the Holy Quran verifies the above theory in part, it does not completely espouse it; The Quran’s definition of perfection is unique and it has not been declared in any human theory since The Quran believes in the capacity of human beings in reaching the absolute perfection, and also stresses the need for this to get to the real peace and final satisfaction.