تاثير تكنيك آرامسازي پيشرونده عضلاني بر خستگي بيماران تحت درمان با همودياليز

Effect of Progressive Muscle Relaxation Technique on Fatigue in Patients Undergoing Hemodialysis

زمينه و هدف: خستگي يكي از عمده‌ترين شكايت‌هاي گزارش شده در افراد همودياليزي است كه بر وضعيت جسمي، رواني، عاطفي و شناختي آنان تاثيرات بسياري مي‌گذارد. اين مطالعه به منظور تعيين تاثير تكنيك آرامسازي پيشرونده عضلاني بر ميزان خستگي بيماران تحت درمان با همودياليز انجام شد. روش بررسي: اين پژوهش يك كـارآزمايي بـاليني در سـال 1392 بود. 90 بيمار همودياليزي در 2 مـركز همودياليز شهرستـان گنابـاد و يـزد به روش نمونه‌گيري مبتني بر هدف انتخاب و به صورت تصادفي به دو گروه كنترل (45) و آزمون (45) تقسيم شدند. آموزش آرامسازي پيشرونده عضلاني، در 3 جلسه به افراد گروه مداخله ارايه شد و از آن‌ها خواسته شد كه به مدت 6 هفته، روزي 1 بـار به انجـام آرامسـازي بپـردازند و پـس از هـر بـار انجـام آرامسازي، برگه ثبت آرامسازي را تكميل كنند. براي گروه كنترل هيچ آموزشي ارايه نشد. سپس شدت خستگي در دو گروه با هم مقايسه شد. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه مشخصات دموگرافيك، ابزار سنجش شدت خستگي و چك ليست‌هاي خودگزارش دهي جمع‌آوري گرديد. داده‌ها با نرم افزارSPSS و روش‌هاي آماري توصيفي و استنباطي تجزيه و تحليل گرديد. يافته‌ها: يافته‌ها نشان داد بين دو گروه اختلاف معني‌داري در سطوح خستگي قبل از مداخله وجود نداشت (1=p)، در حالي كه بعد از مداخله تفاوت دو گروه معني‌دار گرديد (001/0?p). نتيجه‌گيري: با توجه به كاهش سطح خستگي بيماران همودياليزي، پيشنهاد مي‌گردد اين تكنيك در بخش‌هاي همودياليز آموزش داده شود.

Background and Objectives: Fatigue is a common complaint among patients who undergo hemodialysis. Fatigue influences their somatic, mental, sentimental and cognitive states. This study aimed to determine the effect of progressive muscle relaxation technique on fatigue among patients treated with hemodialysis. Materials and Methods: In this clinical trial, 90 patients undergoing hemodialysis were recruited from two hemodialysis centers in Gonabad and Yazd and were randomly allocated into control (n=45) and trial (n=45) groups. The progressive muscle relaxation technique was presented to the trial group during three sessions. The patients were asked to make calm once a day for six weeks and at the end complete the relaxtion form. No trainings were provided for the control group patients. The intensity of fatigue was compared between the two groups. Data were collected using a questionnaire including demographic specifications, tools for assessing the severity of fatigue and self-reported checklists. Data was analyzed using the statistical methods in the SPSS. Results: The results showed no significant differences in the level of fatigue between the two groups before the intervention (p=0.12). There was significant difference in level of fatigue between the two groups after the intervention (p < 0.001). Conclusion: Using the progressive muscle relaxation technique is recommended for patients of the hemodialysis wards.