بررسي اثر آرايش كاشت و تراكم بوته بر عملكرد گل گاوزبان ايراني(Echium amoenum L.) در سه سال برداشت

Effect of planting pattern and plant density on yield of Iranian oxtonyue (Echium amoenum L.) in three years harvesting

به منظور بررسي اثر آرايش كاشت و تراكم بوته بر عملكرد گل گاوزبان ايراني، آزمايشي بصورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال هاي 1388 الي 1391 در منطقه اشكورات استان گيلان اجرا شد. عامل آرايش كاشت در دو سطح (مربع و مستطيل) و عامل تراكم بوده در چهار سطح (2، 4، 6 و 8 بوته در متر مربع) در نظر گرفته شدند. نتايج نشان داد كه اثر سال براي تمام صفات مورد بررسي معني‌دار بود كه به طور كلي در سال هاي پس از كاشت با افزايش سن بوته ها، عملكرد گل خشك در واحد سطح افزايش يافت، هرچند كه از سال دوم به بعد تعداد ساقه هاي گل دهنده و تعداد گل در آنها كاهش يافت. به طور كلي اثر آرايش كاشت بر صفات وزن گل خشك تك بوته، وزن گل خشك در واحد سطح و تعداد گل در متر مربع معني‌دار شد. اثر تراكم بوته نيز بر صفات وزن گل خشك تك بوته، وزن گل خشك در واحد سطح، تعداد ساقه گل دهنده در متر مربع، تعداد گل در متر مربع، تعداد گل در گل آذين و طول گل معني‌دار بود. اثر متقابل دو عامل براي صفات وزن گل خشك در واحد سطح، تعداد گل در متر مربع و طول گل معني‌دار بود. بيشترين ميانگين وزن گل خشك در واحد سطح در تيمار آرايش كاشت مربعي و تراكم 6 بوته در متر مربع (45/96 گرم در متر مربع) حاصل شد. بيشترين تعداد گل در متر مربع (3/4532) در آرايش كاشت مربعي به دست آمد. بيشترين تعداد ساقه گل دهنده (89/792 ساقه در مترمربع) و تعداد گل (3/5044 گل در متر مربع) به ترتيب در تراكم هاي 8 و 6 بوته در متر مربع بدست آمدند. بيشترين ميانگين تعداد گل در گل آذين (56/104) و طول گل (82/4 سانتيمتر) در تيمار آرايش كاشت مربعي و تراكم 2 بوته در متر مربع بدست آمدند.

To study the effect of planting pattern and plant density on yield of Iranian oxtonyue, a factorial experiment was done based on completely randomized block design with three replications during 2009-2012 at the Eshkevarat region in Guilan province. Planting patterns factor in two levels (Square and rectangular) and the plant density factor in four levels (2, 4, 6 and 8 plant/m2) were applied. The results showed that the effect of year was significant for all studied characters, which generally in years after planting with increasing in plants age, from the second year onwards, the number of flowering stems and flower number decreased. The overall effect of planting pattern on dry weight of flowers per plant, weight of dried flowers per area unit and number of flowers in m2 was significant. Effect of plant density on the weight of dried flowers per plant, dried flowers weight per area unit, number of flowering stems, number of flowers per area unit, number of flowers in inflorescence and flowers number were significant. The interaction effects of both factors for dry flower weight per area unit, number of flowers per plant, number of flowers per inflorescence and flower length were significant. The maximum amounts of dried flowers per area unit gained in square planting methods and 6 plants/m2 density (96.45 g/m2). The highest number of flowers per area unit (4532.3) was obtained in square planting method. Most number of flowering stem per area unit (792.89) and number of flowers per area unit (5044.3) by 8 and 6 plants density were obtained respectively. The highest number of flowers in inflorescence (104.56) and flowers length (4.82 cm) observed in square planting and 2 plants/m2.