پهنه‌بندي مناطق مستعد ايجاد خدمات اقامتي در كلانشهر مشهد (با استفاده از مدل AHP)

Zoning Potential Areas of Providing Accommodation Service in the Big City of Mashhad by the Application of AHP Model

گسترش گردشگري مذهبي و سفرهاي زيارتي در جهان و در اديان مختلف، جايگاه مقاصد اينگونه از گردشگري را افزايش داده و به تبع بر مسايل و مشكلات آنها در برآورد خدمات اقامتي مورد نياز گردشگران و زايران افزوده است. شهر مشهد نيز به عنوان يكي از مقاصد گردشگري مذهبي و زيارت در اين مجموعه قرار مي گيرد. تراكم مراكز اقامتي و اسكان زايران و گردشگران در مناطق پيراموني حرم مطهر امام رضا (ع) سبب شكل گيري يكسري از مشكلات كالبدي، اجتماعي ـ فرهنگي و زيست محيطي گرديده كه با توجه به نرخ رشد در حال افزايش تعداد زايران و گردشگران اين كلانشهر در سال هاي آتي ضروت اخذ سياست هاي بازساختي را در پخشايش مراكز اقامتي در سطح اين شهر شكل داده است. از اين رو، مقاله حاضر بر مبناي مدل AHP به تعيين پهنه هاي داراي قابليت ايجاد خدمات اقامتي در چارچوب شاخص هاي همچون دسترسي، ريزدانگي و درشت دانگي، معابر، سازگاري و... پرداخته است. نتايج به دست آمده نشان مي دهد كه وضعيت كاملا مطلوب سطح شهر است كه بيشتر در محور سمت توسعه شهر مشهد و محدوده شمال غرب اين شهر قرار دارد. اين امر در واقع با آنچه كه در وضعيت موجود طرح‌هاي فرداست در زمينه طرح جامع و طرح توسعه و عمران كلانشهر مشهد مشاهده مي شود داراي قابليت همپوشي بوده به گونه اي كه توسعه شهري و فضاهاي لازم سمت توسعه شهر مهيا بوده و علاوه بر آن شعاع هاي دسترسي با توجه به حجم بالاي مراكز اقامتي در محدوده منطقه ثامن تراكم بالايي را دارا بوده و از نظر وجود مكان‌هاي داراي قابليت داراي محدوديت است.

Recently, religious tourism has become of great importance between different religions all around the world, so the problems of religious destinations in providing accommodation services for tourists and pilgrims have consequently increased. Mashhad is one of the most large religious destinations the world over. The high population density around the Holy Shrine has made various Physical, social, cultural and environmental adversities; therefore, restructure proceedings are required to prevent from further problems of accommodation services in the coming years. The current study has zoned different areas which have the potential of providing adequate accommodation services on the basis of AHP model and in the framework of some indexes such as accessibility, tiny tread, huge tread, passages, compatibility, and so forth. The achieved results indicate that Mashhad is very appropriate of executing this model and is capable of development especially in the northwest of the city. The necessity of applying this model is recognized to overlap the comprehensive plans of development and civilization of Mashhad Metropolitan, so due to the high population density, the extension of the city is possible besides providing needed regions. In addition Access radius according to High accommodation centers in The Semen area has a high density and capable sites are limitations.