بررسي نابرابري در آموزش و پرورش دانش ‏آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه استان آذربايجان غربي

Surveying educational inequalities in among female and male high school students in Western Azerbaijan Province

اين پژوهش با هدف بررسي نابرابري در آموزش و پرورش دختران و پسران مقطع متوسطه استان آذربايجان غربي با استفاده از شاخص‏هاي زمينه، فضا، منابع انساني، پوشش تحصيلي، فرايند آموزش، برونداد شناختي (واسطه‏اي)، و برونداد غيرشناختي (نهايي) به‌صورت مقايسه‏اي انجام گرفت. پژوهش حاضر از نوع اسنادي و پيمايشي است و اطلاعات ضروري از طريق مراجعه به اسناد و منابع آماري موجود در سازمان آموزش و پرورش استان و توزيع پرسشنامه بين دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه جمع‏آوري شد. پرسشنامه‏هاي پژوهش بين نمونه‏اي با حجم 815 نفر دانش‏آموز (419 پسر و 396 دختر) با نمونه‏گيري طبقه‏اي تصادفي توزيع شد. روايي پرسشنامه‏ها با بهره‏گيري از تكنيك تحليل عاملي و پايايي پرسشنامه‏ها با استفاده از محاسبه ضريب آلفاي كرونباخ تاييد شد. يافته‏هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه در زمينه شاخص‏هاي زمينه‏اي، به‏جز نابرابري در حساسيت آموزشي والدين، در بقيه متغيرها بين دختران و پسران تفاوت معنا‏داري وجود ندارد. در زمينه شاخص‏هاي فضا، نيروي انساني و پوشش تحصيلي بين دختران و پسران نابرابري وجود دارد. درباره نابرابري در شاخص فرايند آموزش، به‌جز احساس دانش‏آموز درباره رفتار عادلانه بين دختران و پسران، تفاوت معناداري وجود ندارد. درباره نابرابري در پيشرفت تحصيلي، درصد قبولي دختران در كنكور، و متغيرهاي رشد اعتقادي و انگيزش نسبت به مدرسه، عملكرد دختران بهتر از پسران است.

This study examines educational inequalities between boys and girls in secondary schools by using context, space, human resources, education coverage, education process, outputs and outcomes as comparative indicators. The research study is a descriptive - analytical survey. The required data have been collected through both using documents and questionnaires. Using stratified random sampling, the questionnaires were distributed among a sample of 815 high school students (419 boys and 396 girls) in province of Western Azerbaijan. Validity of questionnaires has been confirmed by using factor analysis and reliability by using Cronbach’s Alfa. The findings suggest that in the context of inequality, except for educational sensitivity of parents no other variable showed a significant difference between boys and girls. Given the disparity in the space, human resources and educational coverage indicators,, a significant inequality is evident between boys and girls. As to the question of inequality in educational processes, apart from inequality in the justice treatment, there is no significant difference between boys and girls. For the question of inequality in outputs and outcomes, the educational success of female students as well as their higher percentage of passing the university entrance and developed motivation toward school, shows higher status of girls.