مرور نظام‌مند بررسي اجراي حسابداري تعهدي در بخش دولتي و نظام سلامت: چالش‌ها و راهكارها

Systematic Review of Examining the Implementation of Accrual Accounting in Public Sector and Health System: Challenges and Solutions

مقدمه: امروزه دگرگوني‌هاي شديدي در ساختارهاي دولتي به‌ويژه نظام‌هاي مراقبت سلامت ايجاد شده است. در اين سازمان‌ها افزايش هزينه‌ها و انتظارات فزاينده‌ي مشتريان، توجه دولت‌ها را به مديريت صحيح منابع معطوف ساخته است. بدون شك تصميم‌گيري در راستاي مديريت صحيح منابع، خود نيازمند اطلاعاتي از جمله اطلاعات مالي است كه اين امر توسط نظام حسابداري صورت مي‏پذيرد. در سيستم حسابداري دولتي دو شيوه‌ي نقدي و تعهدي مطرح است. در حسابداري نقدي، معايبي از قبيل عدم وجود اطلاعات مرتبط با چگونگي مديريت دارايي‌ها و بدهي‌ها سبب شده كه امروزه كشورهاي زيادي به سمت حسابداري تعهدي حركت كنند. لذا اين پژوهش برآن است تا چالش‌هاي استقرار چنين سيستمي را مورد بررسي قرار دهد. روش بررسي: در پژوهش حاضر به بررسي نظام‌مند چالش‌هاي اجرايي حسابداري تعهدي در بخش دولتي در سال 1391 پرداخته شد. براي اين منظور 28 مقاله با كليدواژه‏هايaccrual accounting+challenges ،accrual accounting accrual accounting+challenges و حسابداري تعهدي، از پايگاه‏هاي اطلاعاتي داخلي شامل SID، magiranو سايت‏هاي بين‌المللي شامل Google scholar، science direct, ،Emerald و Health Business استخراج و از نظر محتوا مورد تحليل قرار گرفتند. يافته‌ها: چالش‌هاي مربوط به استقرار سيستم حسابداري تعهدي در بخش دولتي در 6 طبقه‌ي مديريت و رهبري (توجيه و حمايت مديريت ارشد از اجرا)، پيروان (حضور مميزين حسابداري و تيم‏هاي مشاوره‌ي تخصصي در سطوح اجرايي سيستم)، محيط (سيستم نظارتي)، ساختار (ساختار تشكيلاتي متناسب با تحول و وجود يك سيستم مناسب ارزيابي عملكرد در كار)، نيروي انساني (تخصص و خبرگي نيروي انساني، انگيزه و رضايت افراد) و فرآيندها و استانداردهاي كاري (تدوين استراتژي و طرح اجرايي، بازخورد از نحوه‌ي اجرا و وجود يك چارچوب نظري مختص بخش دولتي) دسته‌بندي شدند. نتيجه‌گيري: مديريت و رهبري، پيروان و عوامل محيطي سه عامل پيشبرنده در استقرار حسابداري تعهدي در بخش دولتي هستند كه از طريق اعمال دانش و فن‌آوري لازم بين عوامل سطح دوم يعني ساختاري، نيروي انساني و فرايند، هماهنگي لازم را به وجود مي‏آورند و منجر به اجراي حسابداري تعهدي در بخش دولتي مي‏گردند. لذا پيشنهاد مي‏شود با توجه به اين موارد، نقشه‌ي راهي براي تحول در نظام مالي تنظيم و براساس آن مديريت تغيير صورت پذيرد. واژه‌هاي كليدي: حسابداري؛ حساب‏هاي پرداختني و دريافتني؛ مميزي مالي؛ مديريت مالي

Introduction: In the cash accounting, disadvantages such as lack of relevant information on how to manage the assets and liabilities has led that nowadays, many countries are moving towards accrual accounting. About this reform in governmental accounting system, the researchers were prompted to determine the challenges of deploying such a system. Methods: This study is a systematic review, aimed to consider the challenges of implementing accrual accounting in the public sector in 2012. For this purpose, 28 articles with keywords of accrual accounting+challenges, accrual accounting, accrual accounting+challenges were explored from domestic databases like SID, magiran and international sites such as Google scholar, science direct, Emerald, Health Business and their content were analyzed. Results: Challenges to deploy the accrual accounting in public sector were grouped in six categories of management and leadership (Justified and supported by senior management of the implementation), followers (Accounting auditors and specialized consultation teams in executive levels of the system), environment (Surveillance system), structure (organizational structure relevant to mentioned change and development of a system for evaluating the performance of the work), manpower (Expertise, motivation and satisfaction of manpower) and work processes and standards (Development of strategy and action plan and feedback from the performance and existence of a specific theoretical framework to the public sector. Conclusion: Based on the results, it was recognized that three concepts of management and leadership, followers and environment are as three driving factors in the deployment of accrual accounting in the public sector which influence the lower levels namely structure, manpower and process as independent factors and technology and knowledge are key factors in relationship between mentioned categories. So, according to these variables, it is recommended that a Road Map is developed for change in financial system and change management is done by it. Keywords: Accounting; Accounts Payable and Receivable; Financial Audit; Financial Management