آسيب‌شناسي فقهي و اخلاقي تبليغات بازرگاني

Religious and Moral Pathology of Commercial Advertisements

از مهم‌ترين رسالت‌هاي رسانه‌ها، روشن ساختن افكار عمومي و بالا بردن سطح معلومات و دانش مردم در زمينه‌هاي مختلف زندگي است. يكي از زمينه‌هاي كاري رسانه‌ها و از جمله صداوسيما، توليد و پخش آگهي‌هاي بازرگاني است. اگر در اين زمينه، قوانين و آيين‌نامه‌ها و دستور و توصيه‌هاي فقهي و اخلاقي رعايت شود و رسانه از رسالت حقيقي خود فاصله نگيرد و بيش و پيش از آنكه به تبليغات تجاري به نگاه درآمدزايي بنگرد، به نگاه معرفي موارد نياز جامعه، آن ‌هم بر طبق مصالح لازم بنگرد، مي‌توان رسانه را در اين زمينه عاري از آسيب دانست. اين مقاله درصدد است برخي آسيب‌هاي موجود يا احتمالي در تبليغات بازرگاني را معرفي كند. برخي از اين آسيب‌ها عبارت‌اند از: توليد و غش و ضرر زدن به يكديگر، تشويق بر مصرف بيشتر كالاها و خدمات غيرضروري، استفاده ابزاري از صدا و تصوير زنان، القاي عقب‌ماندگي خود و برتر دانستن بيگانگان، ندادن آگاهي لازم در مورد كيفيت كالاها به مردم، ايجاد اطمينان دروغين نسبت به كيفيت كالاها، نفي كالاي مشابه، القاي پاره‌اي از افكار و انديشه‌هاي ناروا، استفاده ابزاري از ارزش‌هاي ديني و ملي و خلاصه كلام عدم خيرخواهي صاحبان تبليغات نسبت به هم‌وطنان و هم‌كيشان خود و تنها به فكر فايده اقتصادي خود بودن.

One of the most important missions of mass media is enlightening public opinion and enhancing their knowledge in various fields of life. Commercial advertisement is one of the fields of mass media. The planners of mass media must observe the jurisprudential laws and ethical advices in this field and the benefit of the people in general and not to just focus on their financial benefit or the producersʹ or the merchantsʹ In this article we would like to introduce some of the damages in this ground. Some of them are: deceiving the consumer, encouraging them to consume more, abusing the beauty of women for advertisement, denying the other goods or other merchandise, assuring the people (consumers) about the quality of commodity meanwhile the quality is not very high, and in brief, trying to benefit the owner of goods and not the benefit of people and consumers in general.