عملكرد و كارايي مصرف آب ارقام مختلف ذرت دانه اي در سطوح متفاوت شوري آب درروش آبياري باراني

Maize yield and water use efficiency under sprinkle irrigation with different levels of salinity

اثر كاربرد آب شور در روش آبياري باراني بر عملكرد و كارايي مصرف آب ارقام مختلف ذرت طي يك آزمايش دو ساله بصورت كرت هاي خرد شده مورد ارزيابي قرار گرفت. فاكتورهاي عمودي چهار سطح مختلف آب شور (3،5،7 و 9 dS/m) و فاكتورهاي افقي ارقام ذرت سينگل كراس 301، 704، 647 و تري وي كراس 647 و جمعيت POPEN بودند. نتايج نشان داد كه عملكرد دانه و اجزا آن متاثر از شوري آب آبياري بودند. رقم ديررس سينگل كراس 704 با ميانگين دوساله 84/2 تن در هكتار و رقم سينگل كراس زودرس 301 با ميانگين دو ساله 67/1 تن در هكتار در تمامي سطوح شوري آب آبياري به ترتيب بيشترين و كمترين عملكرد دانه را دارا بودند. رقم ديررس سينگل كراس 704 با دارا بودن كمترين ميزان تخريب برگ نسبت به ساير ارقام برتري داشته و نسبت به تنش شوري (در روش آبياري باراني) دامنه مقاومت بالاتري را از خود نشان داد. همچنين در بين ارقام مختلف ذرت رقم ديررس 704 بيشترين و رقم زودرس 301 ذرت دانه اي كمترين مقادير كارايي مصرف آب را در تمام سطوح شوري آب دارا بودند. از آنجاكه رقم زودرس 301 ذرت دانه اي بيشترين افت عملكرد و كارايي مصرف آب را نسبت به ساير كلتيوارهاي ذرت داشت، لذا بر اساس نتايج حاصله كاربرد ارقام تجاري زودرس سينگل كراس در شرايط شوري قابل توصيه نبوده و بايستي از ارقام ديررس سينگل كراس و يا متوسط رس ذرت دانه اي استفاده كرد.

To determine the effect of salinity imposed by saline water on the yield and water use efficiency of maize an experiment was carried out in Eshtehard-Karaj during 2000-2001. The experimental design was based on a randomized complete block design with 4 replications. The treatments were four salinity levels of irrigation water (3, 5, 7 and 9 dS/m) as vertical factors and five corn hybrids (SC301, POPEN, TWC647, SC647 and SC704) as horizontal factors. According to the results, the threshold level of irrigation water salinity in sprinkler irrigation methods for corn yield was equal to 5 dS/m and the yield decreased rapidly by increasing salinity. Among the variety of the maize, high average yield potential belong to SC704 with 2.84 ton per hectare under all salinity levels and SC301 showed lowest yield of 1.67 ton/ha. SC704 was more resistance to salinity stress and showed less leaves damages. Accordingly, maize water use efficiency was highest in SC704 and lowest in SC301. As a result, pre-ripping cultivars such as SC301 are not recommended where irrigation water is saline.