مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - نخستين گزارش از گونه Bornmuellera cappadocica از ايران

چكيده فارسي :

در بررسي گياهان جمع‌آوري شده از شمال‌غرب كشور، نمونه‌اي براساس (1965) Cullen تحت نام Bornmuellera cappadocica (DC.) Cullen & Dudley شناسايي گرديد. اين گونه و جنسBornmuellera Hausskn. ، گزارشي جديد براي ايران و محدوده فلورا ايرانيكا (Hedge & Rechinger 1968) مي‌باشد. مشخصات مورفولوژيكي اين گونه به شرح زير است: گياهي چندساله، به ارتفاع تا 10 سانتي‌متر، در پايه چوبي. ساقه‌ها افراشته تا نيمه‌افراشته. برگ‌هاي پايين ساقه طوقه‌اي، كامل، به طول 18-10 ميلي‌متر و عرض 2-1 ميلي‌متر، خطي- واژنيزه‌اي، برگ‌هاي جوان كمابيش خاكستري و سپس سبز رنگ، با كرك‌هاي دو شاخه؛ برگ‌هاي ساقه‌اي بسيار اندك، به طول 10 ميلي‌متر و عرض يك ميلي‌متر، كرك‌ها مشابه كرك برگ‌هاي طوقه‌اي. كاسبرگ‌ها به طول دو ميلي‌متر؛ كاسبرگ‌هاي دروني بدون كوهانك. گلبرگ‌ها به طول 2/4-3 ميلي‌متر، سفيد، كامل، با ناخنك‌هاي مشخص. پرچم با ميله‌هاي در پايه دندانه‌دار يا داراي زايده‌هاي دندانه‌اي شكل با يك غده شهدي در هر طرف ميله در پرچم‌هاي كوتاه. دم‌ گل در زمان ميوه به طول 9-4 ميلي‌متر، افقي، با كرك‌هاي دو شاخه. كلاله سرسان. ميوه‌ها خورجينك، تخم‌مرغي- گرد، به قطر سه ميلي‌متر، بدون كرك، منقار ميوه به طول 2/0 ميلي‌متر. دانه‌ها معمولا دو عدد (شكل 1). با معرفي گونهcappadocica Bornmuellera و جنس Bornmuellera به فلور ايران، گروه بندي جنس هاي متعلق به تيره كلميان (Brassicaceae) در فلورا ايرانيكا (Hedge & Rechinger 1968) در گروه I، به شرح كليد ارايه شده در متن انگليسي (صفحه بعد) اصلاح‌ گرديد. لازم به توضيح است كه جنس Bornmuellera متعلق به قبيله Alysseae است (Al-Shehbaz 2012). با در نظر گرفتن منابع موجود از جمله Appel & Al-Shahbaz (2003)، وجه تمايز اصلي جنس Bornmuellera با Lobularia، دندانه‌دار بودن قاعده ميله‌هاي پرچم در گونه‌هاي متعلق به جنس Bornmuellera مي‌باشد. نمونه بررسي شده: استان آذربايجان‌غربي، اروميه، 25 كيلومتري مارميشو به طرف كوه شهيدان، 3320 متر، 14/4/1392، اميني‌راد و ترابي (IRAN 61018) (شكل 2).