مطالعه تطبيقي شرط ماهوي گام ابتكاري در حق اختراع

A Comparative Study of Inventive Step Substantive Requirement in Patent Law

گام ابتكاري بدين معنا است كه اختراع با توجه به فن يا صنعت قبلي براي شخص با مهارت معمولي در دانش بديهي نباشد. در اغلب قوانين و مقررات اين شرط به تفكيك از ساير شرايط ماهوي اختراع از جمله شرط تازگي مورد تصريح قرار گرفته است. اين امر نشانگر اهميت فراوان اين شرط در نظام اختراعات بوده كه مطالعه مباني مختلف آن حكايت از اين موضوع دارد اما اين شرط در حقوق ايران به درستي شناسايي نگشته و به همين دليل در قانون ثبت اختراعات، طرح‌هاي صنعتي و علايم تجارتي مصوب 1386، با ابهام مورد اشاره قرار گرفته است، به گونه‌اي كه شايبه يكي بودن آن با شرط تازگي رفته است. در تحقيق حاضر مي‌كوشيم ضمن بيان مفهوم شرط گام ابتكاري و مقايسه آن با مفاهيم مشابه، مباني مختلف آن و جايگاهش در قوانين و مقررات گوناگون، موضع حقوق ايران در اين زمينه را مشخص و پيشنهادات مقتضي را ارايه نماييم.

Inventive step means that invention, with regard to the prior art, is not obvious for the person having ordinary skill in the art. In most laws and rules this condition is expressly mentioned as distinct from other substantive conditions of inventions such as novelty. This indicates the importance of the condition in the patent system of various jurisdictions. This condition is not, however, recognized properly in Iran’s law on Patent, Industrial Design and Trade Mark of 2007, which ambiguously refers to the condition in a manner implying its being identical with novelty requirement. In this article, we make an attempt to identify Iranian law’s position on the inventive step requirement while clarifying its meaning and comparing to other similar concepts and offering suggestions in this regard.