ساختار ژنتيكي جمعيت‌هاي پرورشي اسپانيايي و آمريكايي قزل آلاي رنگين كمان Oncorhynchus mykiss

Genetic structure of Spanish and American stocks of cultivated rainbow trout, (Oncorhynchus mykiss)

ماهي قزل آلاي رنگين كمان (Oncorhynchus mykiss) مهمترين ماهي پرورشي سردآبي در ايران است. جمعيت پرورشي متفاوتي از كشورهاي مختلف وارد ايران شده و در سراسر كشور مزارعي به تكثير و پرورش آنها مبادرت مي‌كنند. در اين مطالعه ساختار ژنتيكي قزل آلاي رنگين كمان اسپانيايي و آمريكايي با استفاده از چهار جفت نشانگر ريزماهواره و 30 عدد ماهي از هر جمعيت مورد مطالعه قرار گرفت. به طور كلي دامنه باندي در جايگاه هايMY325 ،MM1329 ، OMY77 و OMM1332 بترتيب 178-102، 150-100، 198-122 و204-172 جفت باز بود. ميانگين تعداد آلل مشاهده شده در جمعيت اسپانيايي 50/11 و آمريكايي 11 بود. ميانگين تعداد آلل موثر در جمعيت اسپانيايي 65/8 و آمريكايي 03/8 محاسبه شد. ميانگين هتروزيگوسيتي مشاهده شده در جمعيت اسپانيايي 63/0 و آمريكايي 59/0 بدست آمد. ميانگين هتروزيگوسيتي مشاهده شده براي جمعيت آمريكايي و اسپانيايي به ترتيب معادل 59/0 و 63/0 بود ميانگين هتروزيگوسيتي مورد انتظار در هر دو گله بسيار نزديك و حدود 86/0 بود. انحراف معني‌دار از تعادل هاردي- وينبرگ در 7 تست (جايگاه×جمعيت) از 8 تست ممكن مشاهده شد. آناليز مولكولي AMOVA نشان داد كه تنها بخش اندكي (7 درصد) از تنوع ژنتيكي بين جمعيت و بخش اعظم آن (93 درصد) درون جمعيت‌ها وجود دارد. ميزان شباهت و فاصله ژنتيكي بين جمعيت‌ها بترتيب 83/0 و 18/0 محاسبه شد. شاخص تمايز FST بر مبناي فراواني آللي بين نمونه هاي جمعيت اسپانيايي و آمريكايي معادل 012/0 بدست آمد. نتايج آناليز مولكولي نشان داد كه تفاوت معني داري بين دو جمعيت از نظر اين شاخص وجود ندارد. نتايج اين تحقيق نشان دادند كه اگرچه تنوع ژنتيكي قابل توجهي درون دو جمعيت پرورشي ماهي قزل-آلاي رنگين كمان اسپانيايي و آمريكايي وجود دارد، اما اين دو گله از منظر چهار جايگاه ريزماهواره مورد بررسي بسيار شبيه به يكديگر بوده و تمايز ژنتيكي اندكي را نشان مي دهند.

Rainbow trout, Oncorhynchus mykiss is the most important cold water farmed fish in Iran. Several cultivated stocks were imported to Iran and some farms focus on the culture and breeding of these stocks all around the country. In this study, the genetic structure of Spanish and American stocks of rainbow trout was investigated using 4 pairs of microsatellite markers and 30 specimens of fish from each stock. Allele sizes at OMY77, OMY325, OMM1329 and OMM1332 loci were in the range of 102-178, 100-150, 122-198, 172-204 bps respectively. Average number of observed alleles in American and Spanish stocks was 11 and 11.5 respectively. Average number of effective alleles in Spanish and American stock was 8.65 and 8.03 respectively. The mean of observed heterozygosity for American and Spanish stocks were calculated as 0.59 and 0.63 respectively. The mean of expected heterozygosity for both stocks was very similar (around, 0.86). The results showed significant deviation from Hardy-Weinberg equilibrium at seven out of eight loci × stock (P < 0.05). AMOVA test showed low (7%) genetic diversity between stocks whiles the most (93%) of genetic diversity was observed within stocks. Genetic identity and genetic distance between stocks were of 0.831 and 0186 respectively. Fixation index FST was calculated based on allelic frequency between two stocks was low as 0.012 and there was no significant differences between two stocks (P > 0.05). The results of this study showed that there was considerable genetic diversity within two studies stocks, Spanish and American, but these two stocks was very similar and showed very insignificant genetic differentiation based on 4 microsatellite studied loci.