بررسي تنوع بي‌انضباطي‌هاي دانش‌آموزان از ديدگاه معلمان مدارس متوسطه شهر تبريز

Diversity and prevalence of students’ indiscipline behaviors from the viewpoints of Tabriz secondary school teachers

چكيده: يكي از عوامل اصلي استرس در شغل معلمي بدرفتاري‌هاي دانش‌آموزان است. اين پژوهش براي دستيابي به دو هدف طراحي شد: الف. تشخيص تنوع بي‌انضباطي‌هاي دانش‌آموزان و ب. تعيين ميزان رخداد اين بي‌انضباطي‌ها در كلاس‌هاي درس مدارس متوسطه. براي انجام تحقيق از روش‌هاي كيفي، تحليل محتوا و يك طرح درون‌گروهي استفاده شد. اين پژوهش داراي دو نمونه آماري بود كه براي هدف اول 47 نفر معلم به روش در دسترس و براي هدف دوم 255 نفر معلم به روش تصادفي ساده به‌عنوان آزمودني انتخاب شدند. براي اندازه‌گيري داده‌ها از دو ابزار محقق ساخته استفاده شد. اولين پرسش‌نامه داراي يك سوال باز بود كه در آن از معلمان نمونه اول خواسته شد رفتاري‌هاي استرس‌زاي دانش‌آموزان را فهرست نمايند. دومين پرسش‌نامه يك مقياس 35 سوالي بود كه آيتم‌هاي آن به طريق تحليل محتوا و تحليل عاملي اكتشافي از بين رفتارهاي استرس‌زاي دانش‌آموزان انتخاب شده بود. نتايج تحليل عاملي اكتشافي نشان داد كه كليه رفتارهاي استرس‌زاي دانش‌آموزان را مي‌توان در پنج دسته توهين به معلم، بي‌توجهي به قوانين، حواس‌پرتي، مبارزه‌طلبي و آزار همكلاسي‌ها دسته‌بندي كرد. نتايج تحليل واريانس با اندازه‌هاي مكرر نشان داد كه ميزان استرس‌زايي رفتارهاي مبارزه‌طلبانه از نظر معلمان داراي بيشترين مقدار و رفتارهاي مرتبط با آزار همكلاسي‌ها كمترين استرس را دارد. ديگر نتايج نشان داد كه ميزان رخداد رفتارهاي مرتبط با بي‌توجهي به قوانين و مقررات داراي بيشترين بسامد و توهين به معلم از كم‌ترين بي‌انضباطي‌ها است. تشخيص تنوع و ميزان شيوع بي‌انضباطي‌ها در انتخاب شيوه‌هاي برخورد مناسب با اين رفتارها موثر خواهد بود.

Students’ misbehaviors are one of the main reasons for occupational stress among teachers. This study was designed to achieve two goals: a) identifying the varieties of students’ misbehaviors and b) determining the frequency of the indiscipline behavior in the secondary school classrooms. The qualitative research method, i.e., content analysis and a quantitative research method, i.e., a within-group design were used in this research. The research samples consisted of 47 teachers, who were selected using convenience sampling method for the first goal and 255 teachers who were selected using random sampling method for the second goal of this study. Two researcher-made instruments were used for the measurement of data. The first one was an open-ended questionnaire that was used for extracting the list of the studentsʹ stressful behaviors from the sample of the teachers. The second instrument was a questionnaire with 35 items. The items were selected through content analysis and exploratory factor analysis from students’ stressful behaviors. The results of exploratory factor analysis showed that the stressful behaviors of students can be classified into five categories: insulting the teacher, breaking of the laws, distractibility, teacher challenging and classmates harass. The results of repeated measures ANOVA showed that the greatest amount of stress among teachers were due to challenging misbehaviors and the least amount of stress were due to the classmates harass. Also, the results showed that breaking of the law misbehavior has the highest and insulting the teacher misbehavior has the lowest frequency of occurrence.