پديد آورندگان :
نوذري ، حامد نويسنده , , زالي، عادل نويسنده دانشگاه بوعلي سينا همدان ,
چكيده فارسي :
دشت همدان - بهار يكي از دشت هاي ممنوعه از نظر حفاري چاه ميباشد. برداشتهاي بيرويهاي كه در سه دهه گذشته در اين دشت صورت گرفته باعث افت شديد سطح ايستابي شده است. لذا در تحقيق حاضر به كمك آمار و اطلاعات مربوط به 2132 حـلقه چـاه و رشته قنات كه طي سالهاي 1387 تا 1388 در منطقه، حفاري و مورد بـهره-برداري قرار گرفته است، مـيزان بـرداشت آب از منابع آب زيرزميني محاسبه شد. سپس با توجه به نوع سيستم آبياري و همچنين نوع كشت اراضي منطقه، ميزان آب برگشتي برآورد گرديد پس از تهيه نقشه هاي پراكندگي مكاني بارش به كمك نرم افزار ArcGIS 9.3 و تعيين ميزان رواناب حاصل از آن در منطقه، ميزان تغذيه آب زيرزميني محاسبه شد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه ميزان تغذيه خالص براي فصل هاي بهار، تابستان، پاييز و زمستان به ترتيب برابر با 08/96، 02/41، 01/76 و 8/55 ميليون مترمكعب و ميزان برداشت از سفره آب زيرزميني نيز به ترتيب 6/112، 7/143، 5/31 و 04/7 ميليون مترمكعب بوده است. در فصل تابستان در 27/15 و 69/21 درصد از مساحت دشت به ترتيب برداشت بيش از پنج برابر تغذيه و بين سه تا پنج برابر تغذيه بود. در فصل بهار در 2/3 و 55/35 درصد از مساحت دشت به ترتيب برداشت بيش از سه برابر تغذيه و برداشت بين يك تا سه برابر تغذيه بوده است. در فصل پاييز در 66/0 و 88/8 درصد از مساحت دشت به ترتيب برداشت بيش از سه برابر تغذيه و برداشت بين يك تا سه برابر تغذيه بود. در فصل زمستان نيز در 54/0 و 08/2 درصد از مساحت دشت به ترتيب برداشت بيش از سه برابر تغذيه و برداشت بين يك تا سه برابر تغذيه بوده است.
چكيده لاتين :
Hamedan-Bahar plain is one of the groundwater restricted areas. The excessive groundwater extraction has led to significant drop in water table in the past three decades. Therefore, in this study water extraction from groundwater resources was calculated. Then, the amount of groundwater recharge was estimated based on the type of crop and irrigation system. Data from 2132 groundwater wells of Hamedan - Bahar plain during the years 2008 to 2009 was collected. The ArcGIS 9.3 software was also used to find the spatial distribution of rainfall, the amount of runoff and the relevant groundwater recharge rate. The results showed that the groundwater recharge volumes were 96.08, 41.02, 76.01, and 55.8 million cubic meters and also the groundwater extraction volumes of the aquifer were 112.6, 143.7, 31.5, and 7.04 million cubic meters for spring, summer, autumn, and winter, respectively. In summer, the groundwater extraction rates at 15.27 and 21.69 percent of the plain,s area were five times and about three to five times more than the groundwater recharge rate, respectively. In spring, the groundwater extraction reate at the 3.2 percent of the plain area was about three times more than the groundwater recharge and the groundwater extraction at 35.55 percent of the plain area was about one to three times more than groundwater recharge. In autumn, the groundwater extraction rates at 0.66 and 8.88 percent of the plain area were three times and about one to three times more than the groundwater recharge rate, respectively. In winter, the groundwater extraction at 0.54 percent of the plain area was three times more than the groundwater recharge and the groundwater extraction at 2.08 percent of the plain area was about one to three times more than the groundwater recharge.
