مصرف سيب‌زميني و خطر سكته مغزي: يك مطالعه مورد- شاهدي

A Case-control Study on Potato Consumption and Risk of Stroke

مقدمه: مطالعه‌هاي قبلي در ارتباط با دريافت‌هاي غذايي سيب‌زميني و سكته مغزي، بيشتر روي نمايه گلايسميك متمركز بودند و اطلاعاتي چنداني در مورد رابطه مصرف سيب‌زميني و خطر سكته مغزي عنوان نمي‌كردند. هدف از اين مطالعه ارزيابي ارتباط ميان مصرف سيب‌زميني و خطر سكته مغزي در جامعه بزرگسال ايراني بود. روش‌ها: 195 بيمار مبتلا به سكته بستري در بخش نورولوژي بيمارستان الزهرا (س) و 195 فرد شاهد از ساير بخش‌ها با نمونه‌گيري آسان غير تصادفي انتخاب و در دو گروه از نظر جنس و سن همسان شدند. دريافت‌هاي غذايي شركت‌كنندگان از طريق پرسش‌نامه بسامد خوراك جمع‌آوري شد. اطلاعات ديگر توسط پرسش‌نامه جمع‌آوري شد. يافته‌ها: ميانگين مصرف سيب‌زميني در دو گروه مورد و شاهد به ترتيب 4/3 ± 1/31 و 3/1 ± 4/23 بود. مصرف بيشتر سيب‌زميني در افرادي كه جوان‌تر بودند و فعاليت فيزيكي بيشتري داشتند، مشاهده شد. مصرف بالاتر سيب‌زميني با دريافت بيشتر انرژي، ميوه‌ها، سبزيجات، حبوبات و غلات در ارتباط بود. پس از تعديل از نظر سن، جنس و كل انرژي دريافتي، افرادي كه مصرف سيب‌زميني بيشتري داشتند، بيشتر در معرض ابتلا به سكته مغزي بودند (9/1 OR =؛ 6/3 و 0/1 CI =). حتي پس از تعديل بيشتر براي استعمال سيگار و ميزان فعاليت فيزيكي ارتباط همچنان معني‌دار بود (9/1 OR =؛ 6/3 و 0/1 = CI). تعديل بيشتر براي دريافت‌هاي غذايي موجب شد تا ارتباط از حالت معني‌دار خارج شود (1/1 OR =؛ 5/2 و 5/0 = CI). با اين وجود با در نظر گرفتن شاخص توده بدني در مدل نهايي مشخص شد كه افرادي كه در چارك سوم مصرف سيب‌زميني قرار داشتند، به طور معني‌داري بيشتر در معرض خطر سكته مغزي بودند (2/2 OR =؛ 7/4 و 0/1 = CI). نتيجه‌گيري: ارتباط مستقل معني‌دار مرزي ميان مصرف سيب‌زميني و خطر سكته وجود داشت. جهت تاييد اين يافته، مطالعه‌هاي بيشتري نياز است.

Abstract Background: Previous studies on the correlation between dietary intakes and stroke have mostly focused on the dietary glycemic index (GI) of potatoes and there is no information regarding the correlation between potato consumption and risk of stroke. Therefore, the aim of this study was to evaluate the correlation between potato consumption and risk of stroke in an Iranian population. Methods: 195 patients, who had had a stroke and were hospitalized in the neurology ward of Alzahra University Hospital, and 195 control patients from other wards of the hospital were selected by convenience non-random sampling method. Data on dietary intake were collected by the help of food frequency questionnaire. Other information was collected by the use of questionnaires. Findings: Mean potato consumption was 31.1 ± 3.4 and 23.4 ± 1.3 g/d for cases and controls, respectively. Participants with the highest potato consumption were younger and more likely to be physically active. High potato consumption was associated with higher intakes of energy, fruits, vegetables, beans, and grains. After adjustment for age, sex, and total energy intake, we found that individuals with the highest potato consumption were more likely to have a stroke as compared with those with the lowest consumption (OR: 1.9; 95% CI: 1.0-3.6). Even after additional control for smoking and physical activity, the correlation remained significant (OR: 1.9; 95% CI: 1.0-3.6). Further adjustment for dietary intakes made the correlation non-significant (OR: 1.1; 95% CI: 0.5-2.5). However, when BMI was taken into account in the final model, we found that individuals in the third quartile of potato consumption were significantly more likely to have a stroke (OR: 2.2; 95% CI: 1.0-4.7). Conclusion: We found evidence indicating a marginally significant independent correlation between potato consumption and risk of stroke. More studies are required to confirm this finding.