سبك هدي بركات در روايت جنگ (بررسي داستان حجرالضحك)

پس از دو جنگ عالمگير در قرن بيستم و جعل رژيم صهيونيستي در خاورميانه‌ي عربي، اين منطقه، پي‌درپي شاهد وقوع درگيري هايي بود. كه زمينه‌ي شكل گيري ادبيات جنگ را فراهم آورد آثاري فاخر در ادبيات عربي برجاي نهاد. با آن‌كه آثاري كه ذيل ادبيات جنگ و داستان جنگ قرار مي گيرند، در حادثه پردازي وجه مشترك دارند، آثاري كه به جنگ داخلي لبنان مي‌پردازند، رويكردي جديد به ادبيات جنگ بخشيده اند. در اين ميان، بانوان نويسنده با نگارش داستان هاي كوتاه و بلند از زواياي پيدا و پنهان جنگ داخلي آن كشور روايت كرده اند كه از جمله داستان بلند «حجرالضحك» اثر هدي بركات است. بركات در اين داستان با قرار دادن قهرمان داستان در مسير حوادث آن به توصيف فضايي مي پردازد كه رويدادهاي كوچك‌تر در تارهاي فاجعه اي مخوف گرفتار مي آيند و گره هايي بر گره آن مي افزايند تا بافت جنگي را، كه دامن گير شهروندان لبناني شده و آن ها را در خود بلعيده، نمودار سازند. پژوهش حاضر درصدد بيان مهم‌ترين ويژگي‌هاي سبك ادبي داستان حجرالضحك است. روش پژوهش توصيفي– تحليلي و براساس جديدترين منابع منتشره درباره ي جنگ داخلي لبنان بوده و مهم‌ترين نتيجه‌ي آن كاربرد متفاوت عناصر داستان و به‌كارگيري روش هايي مانند سيال ذهن، تك گويي و بينامتني در فن توصيف توسط بركات است كه به او توانايي نقد فاجعه ي جنگ داخلي لبنان را بخشيده و به ايجاد سبك توصيفي انتقادي نويسنده انجاميده است.

After two world wars in twentieth century and establishment of the Zionist regime in the Middle East, the region could witness entanglement time and again that prepared the ground for war literature with brilliant works in Arabic. Although the works that are connected to war literature and war story have common aspects but the works that deal about the Lebanese civil war, could be able to give a new method to the war literature. In the meantime, female authors have also narrated the apparent and secret aspects of the civil war in their short and long stories where “Hajr al Zohk” is one of its kinds written by Hoda Barakat. In this story, Barakat by putting the hero on the course of events describes a space where smaller events involve a frightful disaster and form a lot of knots in the war texture which involved Lebanese citizens and swallowed them. The current research attempts describe the most important specialties of literary style of the story written by Barakat. The research method is descriptive – analytical and is based on the newest published sources on the Lebanon civil war and the most important result of the research is different usage of the story elements and applying methods such as stream of consciousness, single speech, and inter-contextual in describing the technique by Barakat who could be able to criticize the disaster of Lebanon civil war by developing a critical- descriptive style.