تضمين شعري و بلاغت آن در نهج البلاغه

Poetical Adaptation and it,s Aloquence In Nahj-ol-balagha

اثر ادبي هرچه پردامنه تر و فراخ تر باشد و با متون ديگر درهم تنيدگي و آميزشِ بيشتري داشته باشد، تاثير آن بر مخاطب بيشتر خواهد بود و بيشتر در معرض تقليد و الگوبرداري قرار خواهد گرفت. امام(ع) نيز از اين خاستگاه، متن خويش در نهج البلاغه را با ميراث فرهنگي و لغوي عربِ قديم از شعر، مثل، حكمت و... مرتبط ساخته است. ميراث شعري، گنجينه فرهنگي سترگي است كه امام در رجوع به آن سستي نمي ورزد و گاهي يك مصراع يا يك بيت كامل از آن را طبق مقتضاي سخن و ضرورت كلام، تضمين مي كند؛ به ويژه هـنگامي كه برخي ابيات يا مصراع ها آن قدر در ميان مردم شيوع يافته كه به صورت ضرب المثل درآمده است. اين مساله گاهي با ذكر شاهد شعري يك مصراع يا بخشي از آن، با تضمين حرف به حرف آن بدون تغيير در ساختار يا تركيب آن صورت مي گيرد يا گاهي تضمين شعري غيرمستقيم با تكيه بر مرجعيّتِ شعري مشهور، صورت مي گيرد و گاهي بخشي از الفاظ شعر همراه معناي آن ذكر مي شود و بافت سخن تكرار مي گردد.

The more poetical will be effective and influential upon the reader, the larger and closer the relationship with other texts.Therefore Imam Ali (As) has connected his sayings in Nahj-ol-balagha with cultural and literal heritage such as poetry, adage, wisdom & etc. Poetical heritage is the great cultural treasure that Imam Ali (AS) utilizes it and sometimes he uses one hemistich or couplet according to the necessity of text, especially when these couplets & hemistiches take the shape of proverb as a result of their usage and pervasion among people. This problem is sometimes through poetical sample of whole hemistich or part of it without any change, and sometimes with trifle change in it, and sometimes the poet’s words along with its meaning and ground are repeated.