منشا پلاژيوگرانيت ها و گابروهاي افيوليت ملانژ بافت؛ واقع در جنوب غرب كرمان

Origin of plagiogranites and gabbros in the Baft ophiolitic mélange; southwest of Kerman

افيوليت- ملانژ بافت به مساحت تقريبي 150 كيلومتر مربع در كمربند ملانژي خمرود– اسفندقه واقع شده است. بخش بزرگ توده هاي نفوذي افيوليت- ملانژ بافت را گابروهاي همسانگرد تشكيل مي دهند كه گاه به صورت پگماتيتي هستند. پلاژيوگرانيت ها نيز به صورت رگه اي و رخنمون هاي كوچك پراكنده به همراه گابروها و دايك هاي دلريتي در منطقه ديده مي شوند. انواع گونه هاي پلاژيوگرانيت شامل ترونجميت تا آلبيت گرانيت و گرانوفير هستند. براساس بررسي هاي ژيوشيميايي، گابروها و پلاژيوگرانيت ها به سري ماگمايي تولييتي تا كالكو آلكالن تعلق دارند. همچنين پلاژيوگرانيت ها از نوع متاآلومين تا كمي پرآلومين هستند و از نظر گونه شناسي ويژگي هايي مابين گرانيت هاي پشته هاي اقيانوسي (OR) و گرانيت هاي نوع I نشان مي دهند كه با تشكيل آن ها در يك محيط ابرفرورانشي هماهنگ است. الگوي عناصر نادر خاكي بهنجار شده به كندريت پلاژيوگرانيت ها داراي يك غني شدگي نسبي از عناصر نادر خاكي سبك همراه با الگوي تقريباً مسطح در بخش عناصر نادر خاكي سنگين است. الگوي عناصر نادر خاكي بهنجار شده به كندريت گابروها روند تقريباً مسطحي را همراه با غني شدگي جزيي عناصر LREE در قياس با HREE دنبال مي كند. احتمال اشتقاق فاز اسيدي از فاز گابرويي طي تبلور تفريقي و يا ذوب بخشي براي غالب نمونه هاي پلاژيوگرانيتي ضعيف است. به نظر مي رسد كه منشا پلاژيوگرانيت هاي افيوليت-ملانژ بافت در ارتباط با فاز دلريتي موجود در منطقه باشد؛ هر چند كه براي لااقل يكي از نمونه ها مي توان ذوب بخشي هورنبلند گابرو و يا فاز آمفيبوليتي را نيز مطرح كرد.

The Baft ophiolitic mélange, covering an area approximately 150 Km2, is located in the Esfandaghe-Khamrood melange belt. The main part of intrusive rocks in the Baft ophiolitic mélange consists of gabbros, mostly isotropic and occasionally as pegmatitic rocks. Plagiogranites, as veins and small outcrops, are common along with gabbros and doleritic dikes through the area. Plagiogranites consist of trondhjemite, albite granite and granophyre. Based on geochemical studies, gabbros and plagiogranites are belonging to tholeiitic-calc-alkaline magmatic series. Plagiogranites are metaluminous to slightly peraluminous and typologically show characteristics between oceanic ridge (OR) and I-type granites which is consistent with their formation in a supra-subduction zone environment. Chonderite normalized REE patterns of plagiogranites show slight enrichment in LREEs along with flat HREE patterns. Chonderite normalized REE pattern of gabbros are relatively flat with slight enrichment in LREEs compare to HREEs. The derivation of an acidic melt from a gabbroic phase through either fractional crystallization and/or partial melting is less likely. It appears that the origin of Baft ophiolitic melange plagiogranites must be related to doleritic phase, although partial melting of hornblend gabbro and/or amphibolite can be also considered for at least one of the samples.