زمين شناسي، كاني سازي و ژيوشيمي منطقه اكتشافي فيروزكوه، شمال شرق تربت جام

Geology, mineralization and geochemistry of Firouzkuh prospect area, northeast of Torbat-e- Jam

منطقه ي پي جويي فيروزكوه در 35 كيلومتري شمال شرق تربت جام و در استان خراسان رضوي واقع شده است. زمين شناسي منطقه شامل سنگ هاي دگرگون شده سازند ميانكوهي است كه توده هاي نفوذي با تركيب مونزوگرانيت تا ديوريت در آن نفوذ كرده اند. دامنه ي پذيرفتاري مغناطيسي توده ها از صفر تا SI5-10×43 بوده و به گرانيتوييدهاي احيايي سري ايلمنيت وابسته است. اين توده ها در برخي نقاط تحت تاثير دگرساني هاي سرسيتيك، سيليسي و پروپليتيك قرار گرفته اند. ژيوشيمي توده هاي نفوذي، نشان مي دهد كه آن توده ها از متاآلومينوس تا پرآلومينوس متغيرند و در گستره ي پتاسيم متوسط تا بالا و گاه شوشونيتي قرار مي گيرند. موقعيت زمين ساختي توده ها از قبل از برخورد قاره ها تا بالاآمدگي پس از آن در حال تغيير بوده است. كاني سازي كنترل گسلي داشته و در مرز توده هاي نفوذي با سنگ هاي دگرگون شده و يا داخل واحد دگرگوني تشكيل شده است.كاني سازي اوليه شامل طلا، آرسنوپيريت، پيريت، كالكوپيريت و پيروتيت و كاني سازي ثانويه شامل كووليت، هماتيت و گوتيت است. پي جويي هاي ژيوشيميايي به روش خرده سنگي، بيهنجاري هايي از عناصرطلا (تا ppb8942)، آرسنيك (تا ppm 74500)، مس (تا ppm357)، روي (تا ppm97) و سرب (تا ppm45) وابسته به كاني سازي رگه اي را در نمونه هاي سطحي منطقه نشان مي دهد. ژيوشيمي گمانه ها نشان دهنده ي بيشترين طلا (ppb 30732) و بيشترين مس (ppm 3200) در گمانه ي OBH-7 و بيشترين ميزان آرسنيك (ppm 98670) و تنگستن (ppm 133) در گمانه يOBH-2 است. طلا تقريبا در همه ي نمونه ها همبستگي مثبتي با آرسنيك دارد و بيشتر در قالب كاني آرسنوپيريت و كمتر به صورت آزاد و يا در قالب كاني هاي پيروتيت و پيريت قرار دارد. با توجه به ماهيت احيايي توده هاي نفوذي سري ايلمنيت، مجموعه كاني سازي احيايي (آرسنوپيريت و پيروتيت) منطقه، نوع و گسترش دگرسان ها، شكل و حالت كاني سازي و مقدار بالاي طلا، مس، آرسنيك و تنگستن، اين منطقه مي تواند بخشي از يك سيستم طلاي وابسته به توده هاي نفوذي احيايي باشد كه احتياج به بررسي هاي بيشتر دارد.

Firouzkuh prospect area is located about 35 km northeast of Torbat-e- Jam, Khorasan Razavi Province. Geology of the area includes metamorphosed rocks of Miankouhi Formation, which has intruded by monzogranitic to dioritic intrusions. The magnetic susceptibility of the intrusive rocks varies from 0 to 43 ? 10-5 SI and they belong to reduced granitoids of ilmenite series. These rocks are affected by sericitic, silicification, and propylitic alterations in some places. Geochemistry of intrusive rocks indicates that they vary from metaluminous to peraluminous and belong to medium-K to high-K calc-alkalin and shoshonite series. Tectonic setting of intrusions is pre-plate collision to post-collision uplift. Mineralization has controlled by fault zone and formed in the contact between intrusive rocks and metasandstones or in metamorphosed units. Primary minerals consist of gold, arsenopyrite, pyrite, chalcopyrite, and pyrrhotite and secondary minerals include covellite, hematite, and goethite. Geochemical exploration, using chip composite method, shows anomalies of Au (up to 8942ppb), As (up to 74500 ppm), Cu (up to 357 ppm), Pb (up to 45 ppm), and Zn (up to 97 ppm) in the surface samples of the area, which are related to vein mineralization. Core drilling geochemistry indicates that maximum contents of Au (30732 ppb) and Cu (3200 ppm) exist in OBH-7 and high anomaly of As (98670 ppm) and W (133 ppm) are in OBH-2. Au often shows a positive correlation with As in most samples. It mainly exists in arsenopyrite and less as native gold or pyrrhotite and pyrite minerals. Based on presence of reduced intrusive rocks of ilmenite series, reduced mineral assemblages (arsenopryrite and pyrrhotite), type and development of alteration, mineralization form and high concentrations of Au, Cu, As, and W, the area can be part of a reduced intrusion-related gold system, which requires further investigations.