ارتباط حمايت اجتماعي درك شده و خودكارآمدي با تبعيت از رژيم غذايي در بيماران همودياليزي

The relationship between perceived social support and self- efficacy with diet adherence among hemodialysis patient

مقدمه: تبعيت از رژيم غذايي يكي از اركان اساسي درمان بيماران همودياليزي مي‌باشد.عدم تبعيت اين بيماران از رژيم غذايي، با پيامدهاي باليني وخيم‌تر همراه خواهد بود. هدف از پژوهش حاضر شناسايي ارتباط حمايت اجتماعي درك شده و خودكارآمدي بعنوان عوامل موثراحتمالي درتبعيت ازرژيم غذايي در بيماران همودياليزي مي‌باشد. روش كار: در اين مطالعه مقطعي 203 بيمار تحت درمان با همودياليز شركت داشتند كه به روش سرشماري انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوري اطلاعات شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافيكي، مقياس چند بعدي حمايت اجتماعي درك شده، پرسشنامه راهبردهاي ارتقاي سلامتي و پرسشنامه خودگزارش دهي رفتارپيروي دربيماران كليوي بود. نشانگرهاي آزمايشگاهي/باليني از جمله فسفر سرم، پتاسيم سرم و اختلاف وزن بين دو جلسه دياليز از روي پرونده بيمار ثبت گرديد. اطلاعات گردآوري شده توسط ضرايب همبستگي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: يافته‌ها نشان داد كه بين حمايت اجتماعي درك شده و خودكارآمدي با تبعيت از رژيم غذايي به روش ذهني ارتباط معني‌داري وجود دارد (001/0=P). همچنين بين حمايت اجتماعي درك شده با ميزان فسفرسرم (023/0=P) و پتاسيم سرم (043/0=P) و بين خودكارامدي و اضافه وزن بين دو جلسه دياليز ارتباط معني‌داري وجود داشت (004/0=P). نتيجه نهايي: براساس يافته‌هاي مطالعه، بيماران برخورداراز حمايت احتماعي درك شده و خودكارآمدي بالاتر، تبعيت بيشتري ازرژيم درماني داشتند، بنابراين پيشنهاد مي‌گردد پرستاران برنامه هاي آموزشي را به منظورارتقا حمايت اجتماعي درك شده و خودكارآمدي در بيماران مبتلا به نارسايي كليه بكار برده وازاين طريق پيروي از رژيم درماني را افزايش دهند.

Background: Adherences to diet is essential for the treatment of hemodialysis patients. Nonadherence to treatment is directly associated with worse clinical outcomes. This study was designed to determine the association between Adherences to diet with perceived social support and self-efficacy among hemodialysis patients. Methods: In this cross-sectional study, 203 hemodialysis patients were selected by census sampling. Data were gathered by demographic questionnaire, multidimensional scale of perceived social support (MSPSS), strategies used by patients to promote health (SUPPH) questionnaire, and the renal adherence behavior questionnaire (RABQ). The data were analyzed using descriptive and correlation statistics. Result: Our findings showed that there was significant relationship between perceived social support and self-efficacy with adherence to diet (p=0.001). In addition, a relationship was found between perceived social support with serum phosphate and potassium levels (p=0.023, p=0.043), moreover, there was a correlation between self-efficacy and between dialysis weight gain (p=0.004). Conclusion: The findings indicated that patients with greater perceived social support and self-efficacy had higher levels of adherences to diet. Based on these findings, to enhance adherence with therapeutics regimen it is necessary increasing the perceived social support and self-efficacy in patients with renal failure.