تحليل و تبيين عوامل موثر در شبكه فضايي بازاريابي شير در نواحي روستايي (مطالعه موردي: روستاهاي شهرستان خدابنده- استان زنجان)

The Analysis and Explanation of the Influential Factors Regarding Milk Marketing Network in Rural Areas Case Study: Khodabandeh Villages, Zanjan Province

بازاريابي محصولات كشاورزي يكي از اساسي ترين و مهمترين شاخص هاي توسعه اقتصاد فضاهاي روستايي محسوب مي گردد. در اين راستا، شناسايي فاكتورها و مولفه هاي تاثيرگذار بر فرآيند بازاريابي اين محصولات به ويژه در محصولات فسادپذيري نظير محصولات دامي و توليدات لبني مي تواند در هدايت و تسهيل فرآيند بازاريابي و كاهش مشكلات و مسايل موجود در اين عرصه به ويژه در اجتماعات محلي بسيار راهگشا باشد. شناسايي و تعديل توزيع فضايي شاخص هاي موثر در فرايند بازاريابي محصولي نظير شير با در نظر گرفتن تمامي محدوديت هاي زماني و زيستي اين محصول، در سطح توليدكنندگان خرد(سنتي و نيمه مدرن)؛ از مرحله توليد تا عرضه به مصرف كنندگان مختلف، و برنامه ريزي براي سازماندهي به توزيع عناصر تعيين كننده در عرصه بازاريابي و بازاررساني، با بهينه سازي كاربرد منابع، جلوگيري از اتلاف هزينه و زمان، و همچنين كاهش مسيرهاي بازار از طريق كاهش تاثير واسطه گران، افزايش منافع و رشد اقتصادي توليدكنندگان روستايي را در پي خواهد داشت. بر اين اساس شناخت دقيق عوامل شكل دهنده و تسهيل كننده شبكه فضايي بازاريابي محصول شير و تغييرات فضايي اشكال بازاريابي در مناطق روستايي با تاكيد بر عوامل جغرافيايي به عنوان يكي از هدف اساسي در سطوح مختلف تصميم گيري و مديريت و برنامه ريزي اقتصاد روستايي كشور مطرح است. بر اين اساس سوال اساسي مقاله شناخت عوامل موثر و تبيين كننده شبكه فضايي بازاريابي و تحليل تغييرات فضايي فرآيند بازاريابي محصول شير تحت تاثير اين عوامل در مناطق روستايي با پتانسيل اقتصاد دامداري و توليد شير در شهرستان خدابنده استان زنجان مي باشد. براي دستيابي به اين هدف از روش شناسي توصيفي و تحليلي با بكارگيري داده هاي پرسشنامه اي، نظرات خبرگان، آزمون تحليل واريانس استفاده شده است. نتايج نشان مي دهد كه از بين عوامل سه گانه شناسايي شده در شبكه فضايي بازاريابي شير، مهمترين عامل از نظر سطوح مختلف تحليل، عامل عملكردي- رفتاري يا توزيع فضايي عناصر بازاريابي است.

Marketing of agricultural products is being considered as one of the most fundamental and important measures for development in rural environments .As such, the identification of responsible factors for marketing of perishable products namely dairy products could facilitate marketing process and as a result diminish the associated problems in local communities. The identification of responsible and influential measures as well as the adjustment of their spatial distribution ,taking into account the temporal constraints and the nature of the products at different stages with regard to both traditional and semi modern producers is a very determinant action . This in turn is associated with time-costs losses issue, cutting the hands of the mediators, decrease in shipping costs in relation to distance decay function, increase in profits and enhancement of economic growth in rural areas. Therefore, the exact determination of responsible factors for facilitating dairy marketing networks as well as their spatial distribution in rural area is a prime objective of rural economic planning at different decision level. This study aims to identify the major responsible factors regarding dairy marketing networks with particular emphasis on geographic factors in Khodabandeh, Zanjan. This study is based on analytical-descriptive method. It further supports the application of filling questionnaires by experts and analysis of variance. This study suggests that taking into account level of the analysis, functional-behavioral factor would consider as the most prominent factor regarding the dairy marketing network and its corresponding spatial distribution.