بررسي كيفيت شيميايي آب شرب روستايي دشت بيرجند و قاين در سال 1389-1388

A Survey of Chemical Quality of Rural Drinking Water of Birjand and Qaen Plains, Iran

مقدمه: بالا بودن غلظت املاح در آب از جمله عوامل آلاينده آب‌هاي زيرزميني محسوب مي‌شود كه در سال‌هاي اخير به لحاظ افزايش جمعيت و افزايش توليد فاضلاب و افت سطح آب‌هاي زيزميني رو به افزايش گذاشته است. اگر غلظت املاح در آب نوشيدني بيش از حد مجاز باشد، از نظر بهداشتي مخاطره‌آميز مي‌شود. لذا هدف از اين پژوهش اندازه‌گيري پارامترهاي فيزيكي شيميايي آب شرب روستايي دشت بيرجند و قاين و مقايسه آن با استانداردهاي ملي و بين المللي بود. روش‌ها: اين تحقيق به روش توصيفي- مقطعي در پاييز 1388 و بهار 1389 انجام گرفت. در طول مدت تحقيق به طور تصادفي، تعداد 54 نمونه از 27 ايستگاه (27 نمونه در فصل پاييز و 27 نمونه در فصل بهار) برداشت شد و غلظت پارامترهاي فيزيكي- شيميايي اندازه‌گيري شد. در پايان نتايج حاصله با روش آماري توصيفي و دياگرام Schoeller مورد بررسي و تجزيه تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: مطابق نتايج حاصل از آناليز نمونه‌ها و مقايسه آن‌ها با استاندارد مربوطه چنين برآورد شد كه باقيمانده جامدات خشك در 37 درصد از نمونه‌ها، سختي 25 درصد، سولفات 33 درصد، سديم 70 درصد، كلريد 25 درصد، هدايت الكتريكي 51 درصد بيشتر از حداكثر مجاز استاندارد ملي و فلويور در 92 درصد از نمونه‌هاي آناليز شده كمتر از حداقل فلويور توصيه شده به دست آمد، همچنين بر اساس دياگرام Schoeller پارامترهاي كيفي آب در وضعيت خوب تا نامناسب قرار گرفتند. نتيجه‌گيري: با توجه به خشك‌سالي‌هاي اخير و تاثير آن بر كيفيت آب‌هاي شرب روستايي و همچنين عدم مطابقت مقادير باقيمانده جامدات خشك، سختي، سولفات، سديم، كلريد، هدايت الكتريكي و فلورايد با استانداردهاي مربوطه، برنامه‌ريزي جهت پايش مستمر منابع آب ضروري به نظر مي‌رسد.

Abstract Background: During recent years, overpopulation, increase of wastewater, and drop in water tables has led to high concentration of salts in underground water, which is an important environmental pollutant. If concentration of salt in drinking water exceeds the limits, it will be dangerous for health. The aim of this study was to measure physical and chemical parameters in drinking water of rural areas of Birjand and Qaen plains, Iran, and compare them with national and international standards. Methods: This was a cross sectional descriptive study carried out during the autumn of 2009 and the spring of 2010. 54 samples from 27 stations (27 samples in spring and 27 samples in autumn) were randomly collected and the concentrations of their physical and chemical parameters were measured. The results were analyzed by descriptive statistical method and Shuler’s diagram. Findings: The results showed that the remaining dry solids (37%), hardness (25%), sulfate (33%), Sodium (70%), Chloride (25%), and electrical conductivity (%51) in all samples, were more than national standards. Fluoride concentration in 92% of analyzed samples was less than the minimum recommended level. According to Shuler’s diagram, the parameters of water quality ranged between good and poor situations. Conclusion: Since the recent drought has negative impacts on water quality of rural areas, and the measured parameters have not met the standards, it is necessary to consider a continuous plan for monitoring of water resources.