تحليل برخي عوامل پيش‌بيني كننده كيفيت زندگي در بيماران مبتلا به ديابت نوع 2

Analysis of Some Predicting Factors of Quality of Life among Patients with Type 2 Diabetes

مقدمه: با عنايت به ماهيت مزمن بيماري ديابت و تاثير قابل ملاحظه آن بر كيفيت زندگي بيماران مبتلا، مطالعه‌اي با هدف بررسي عوامل پيش‌بيني كننده كيفيت زندگي در اين بيماران به منظور برنامه‌ريزي مداخلات در حوزه ارتقاي سلامت طراحي شد. روش‌ها: اين بررسي، يك مطالعه توصيفي- تحليلي است كه بر روي 140 بيمار ديابتي نوع 2 تحت پوشش مركز ديابت ام‌البنين شهر اصفهان انجام شد. ابزار جمع‌آوري اطلاعات، پرسش‌نامه چند وجهي شامل اطلاعات دموگرافيك و مرتبط با بيماري (12 گويه)، ابزار استاندارد اندازه‌گيري ديسترس ديابت (17 گويه)، ابزار استاندارد اندازه‌گيري خودكارامدي بيماران ديابتي (8 گويه) و ابزار استاندارد كيفيت زندگي اختصاصي بيماران ديابتي (15 گويه) بود. اطلاعات پس از جمع‌آوري، توسط نرم‌افزار SPSS نسخه 5/11 با استفاده از آزمون‌هاي 2?، t مستقل، آناليز واريانس يك طرفه، ضريب همبستگي Pearson و تحليل رگرسيون چند متغيره مورد بررسي قرار گرفت. يافته‌ها: متغيرهاي ديسترس ديابت (001/0 ? P) و خودكارامدي (001/0 ? P) با كيفيت زندگي بيماران ديابتي ارتباط آماري معني‌دار داشت. ميزان R2 (توان پيش‌گويي كنندگي) در اين مطالعه 66/0 بود. مدل رگرسيون چند متغيره، متغيرهاي اثرگذار بر خودمديريتي تعديل شده براي ساير متغيرها را دو متغير ديسترس ديابت (01/0 = P، 277/0- = B) و خودكارامدي (001/0 ? P، 161/0 = B) نشان داد. نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج اين مطالعه ضروري است كه در برنامه‌ريزي مداخلات ارتقاي سلامت در حوزه ديابت، توجه كافي به منظور اثربخشي و كارامدي بيشتر مداخلات انجام شده، به دو متغير خودكارامدي و ديسترس ديابت مبذول شود.

Abstract Background: According to chronicity of diabetes and its effect on quality of life, in this study, we aimed to determine some predicting factors of quality of life in patients with type 2 diabetes. Our findings would facilitate planning intervention programs in health promotion field. Methods: This cross-sectional study assessed some predicting factors of quality of life among 140 diabetic patients affiliated to an outpatient diabetic center in Isfahan (Iran) in 2011. The instrument for data collection was a multidimensional scale including sociodemographic and health-related data (12 items), diabetes distress (17 items), self-efficacy (8 items), and quality of life (15 items). The collected data was analyzed by statistical tests in SPSS11.5. Findings: Our findings showed that some variables such as diabetes distress (P ? 0.001) and self-efficacy (P ? 0.001) had statistically significant relations with quality of life. The predictive power (R2) was equal to 0.66 in this study. In the multivariate regression model adjusted for other factors, self-management was found to be affected by diabetes distress (B = -0.277; P = 0.01) and self-efficacy (B = 0.161; P ? 0.001). Pearsonʹs correlation coefficient revealed that diabetes distress had a linear and reverse with quality of life (r = -0.341; P ? 0.001). On the other hand, self-efficacy had a linear and direct relationship with quality of life (r = 0.63; P ? 0.001). Conclusion: This study proposed decreasing diabetes distress and enhancing self-efficacy as important factors in improving quality of life and planning interventional programs among patients with type 2 diabetes.