بررسي عوامل موثر بر تاخير در ايمن‌سازي كودكان زير هجده ماه خرم‌آباد

Factors Affecting Delayed Immunization of Children under 18 Months Old, Khorramabad, Iran

مقدمه: عدم ايمن‌سازي كامل و به موقع كودكان در مقابل بيماري‌هاي قابل پيش‌گيري با واكسن، ممكن است سبب مرگ آنان گردد و يا عواقب بسيار تاثرانگيزي داشته باشد و سبب معلول شدن كودكان شود. با توجه به اهميت ايمن‌سازي و لزوم شناسايي دلايل تاخير ايمن‌سازي در منطقه، اين مطالعه به منظور تعيين علل موثر در تاخير ايمن‌سازي كودكان زير هجده ماه خرم‌آباد در اواخر سال 1389 و اوايل سال 1390 طراحي و اجرا گرديد. روش‌ها: اين مطالعه به صورت توصيفي- تحليلي- مقطعي، از ابتداي دي ‌ماه 1389 لغايت ابتداي خرداد ماه 1390 در خرم‌آباد انجام گرديد. جامعه آماري مورد مطالعه شامل كليه كودكان زير هجده ماه بودند. نمونه‌گيري به روش سرشماري انجام شد. جمع‌آوري اطلاعات به روش مصاحبه حضوري سازمان‌يافته با پرسش‌نامه محقق ساخته بود كه روايي و پايايي آن به تاييد رسيد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماري 16SPSS و آزمون‌هاي آماري 2?، ANOVA، همبستگي Pearson وLinear regression مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: 6/41 درصد (84 نفر) مادران نام هيچ يك از واكسن‌هايي كه به كودك تزريق مي‌شود را نمي‌دانستند و تنها 9/9 درصد آن‌ها نام 4 تا 5 واكسن تزريقي را ذكر كردند. نداشتن وقت و بيمار بودن كودك بيش‌ترين دلايل تاخير در ايمن‌سازي اعلام شد و ميانگين مدت تاخير بر حسب دلايل مختلف تاخير، تفاوت معني‌داري داشت. همچنين در ميانگين مدت تاخير بين سطوح مختلف تحصيلاتي مادران اختلاف معني‌داري وجود داشت (01/0 > P). رابطه معني‌دار خطي بين مدت تاخير با سن مادر و تعداد كودك خانواده به دست آمد. نتيجه‌گيري: با توجه به دلايل تاخير و ارتباط‌هاي آماري به دست آمده، لزوم تلاش بيش‌تر براي ارايه آموزش در زمان ارايه مراقبت و كاستن از فرصت‌هاي از دست رفته ايمن‌سازي ضروري مي‌باشد.

Background: Failure in accurate and timely immunization of children against preventable diseases through vaccination may cause dreadful consequences, disability, or death among children. Considering the importance of immunization, this study evaluated the causes of delayed immunization of children under 18 months old in Khorramabad, Iran during 2011. Methods: This descriptive, cross-sectional study was conducted during January-June 2011 in Khorramabad. The study population included all children younger than 18 months. Census sampling was used to select subjects and data was collected through structured interviews based on a valid and reliable questionnaire. Data was analyzed using chi-square test, analysis of variance (ANOVA), and Pearsonʹs correlation and linear regression tests. Findings: Analyses showed that 84 mothers (41.6%) did not know the name of any vaccines that were injected for their children. Only 9 mothers (9%) mentioned 4 or 5 of the vaccines. Lack of time and sickness of child were announced as the main reasons for delayed immunization. The mean duration of delay differed significantly based on various reasons of delay. In addition, the mean duration of delay had a significant relation with mothersʹ level of education (P < 0.01). Significant linear relationships were also detected between delay period and maternal age and number of children in the family. Conclusion: According to the reasons for delay and the achieved statistical relations, more effort is necessary to educate mothers during care provision to reduce missed opportunities for immunization.